Kosmodrom Bajkonur
Bajkonur to najstarszy i największy kosmodrom na świecie, założony w 1955 roku na terenie Kazachstanu. Początkowo funkcjonował jako poligon doświadczalny dla radzieckiego programu międzykontynentalnych rakiet balistycznych.
Obiekt i infrastruktura
Kosmodrom zajmuje obszar o wymiarach 75 na 90 kilometrów, a jego infrastruktura obejmuje:
- 11 kompleksów montażowych
- 9 kompleksów startowych
- Dwa lotniska
W pobliżu kosmodromu znajduje się miejscowość Töretam, a jego oficjalna nazwa to 5-GIK „Bajkonur”. Ze względu na korzystne warunki lokalizacyjne, takie jak bliskość do wody i transportu, Bajkonur stał się idealnym miejscem dla misji kosmicznych.
Czynne kompleksy startowe
- Kompleks nr 1 – rakiety R7
- Kompleks nr 31 – rakiety R7
- Kompleks nr 45 – rakiety Zenit
- Kompleks nr 81 – rakiety Proton
- Kompleks nr 109 – rakiety Dniepr
- Kompleks nr 200 – rakiety Proton
- Kompleks nr 250 – rakiety Angara
Własność i kwestie finansowe
W 1994 roku Rosja podpisała umowę dzierżawną z Kazachstanem na 20 lat, płacąc rocznie 115 milionów dolarów za korzystanie z kosmodromu. Rosja planowała jednak ograniczenie działalności w Bajkonurze na rzecz własnych kosmodromów, co skłoniło Kazachstan do renegocjacji umowy w 2004 roku.
Ważne daty
- 1955: Rozpoczęcie budowy kosmodromu
- 1961: Wystrzelenie Wostok 1 z Jurijem Gagarinem – pierwszy lot człowieka w kosmos
- 1970: Start Łuny 17 z łazikiem Łunochod 1
- 1986: Rakieta Proton wynosi na orbitę moduł bazowy stacji Mir
- 1998: Start pierwszego modułu Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
- 2002: Katastrofa budynku MIK, w wyniku której zginęło 8 osób
Do 2005 roku z Bajkonuru odbyło się ponad 1200 startów rakiet kosmicznych oraz około 2000 międzykontynentalnych rakiet balistycznych.
