Badnjak – Zwyczaj Ludowy Słowian Południowych
Badnjak (serb.-chorw. Badnjak, bułg. Bădnik) to tradycyjny zwyczaj, który jest praktykowany wśród Słowian południowych. Obchodzi się go w Wigilię Bożego Narodzenia poprzez palenie pniaka lub gałęzi, często posiadających cechy antropomorficzne, znanych jako polano bożonarodzeniowe. Użycie tego symbolu ma na celu wróżenie urodzaju na nadchodzący rok z iskier płonącego Badnjaka.
Obrzęd palenia Badnjaka może sięgać czasów przedchrześcijańskich, a jego praktyka w czasie przesilenia letniego lub zimowego sugeruje przeciwstawienie się Bożiczowi, co symbolizuje cykl życia i śmierci bóstwa, które umiera i powraca do życia. Etymologia terminu Badnjak wywodzi się z praindoeuropejskiego *budh-/*bheudh-, co oznacza „dół” lub „dno”. To połączenie etymologiczne wykazuje związki z innymi kulturami, jak indyjski Ahi Bundhja oraz grecki Pyton, co ukazuje Badnjak jako symbol wężowatego bóstwa chtonicznego, którego śmierć oznacza początek nowego roku wegetacyjnego.
Podsumowanie
- Badnjak to ludowy zwyczaj Słowian południowych, praktykowany w Wigilię Bożego Narodzenia.
- Obrzęd polega na paleniu pniaka lub gałęzi, co ma wróżyć urodzaj.
- Może mieć korzenie w wierzeniach przedchrześcijańskich, związanych z cyklem życia i śmierci bóstw.
- Etymologicznie związany z pojęciami w innych kulturach, symbolizuje nowy początek.
Bibliografia
- Kategoria: Zwyczaje bożonarodzeniowe
- Kategoria: Zwyczaje słowiańskie
- Kategoria: Kultura w Serbii
- Kategoria: Mitologia słowiańska
