Azbest
Azbest to termin odnoszący się do grupy minerałów krzemianowych w postaci włókien. Charakteryzuje się stosunkiem długości do średnicy wynoszącym co najmniej 100:1. Do azbestów właściwych należą:
- azbesty serpentynowe (chryzotylowe)
- azbesty amfibolowe (aktynolitowe, amiantowe, antofyllitowe, amozytowe, krokidolitowe)
Oprócz nich, zalicza się także inne minerały krzemianowe, takie jak diopsyd czy sillimanit. Minerały azbestopodobne obejmują attapulgit, sepiolit, talk włóknisty i inne.
Zastosowanie
Azbest był wykorzystywany ze względu na swoje właściwości, takie jak:
- odporność na działanie czynników chemicznych i wysoką temperaturę
- słabe przewodnictwo ciepła i prądu, co czyni go dobrym materiałem izolacyjnym
- produkcja tkanin i farb ogniotrwałych
- wyroby budowlane, takie jak pokrycia dachowe i rury
Jednak ze względu na działanie rakotwórcze, azbest został wycofany z użytku, a materiały zawierające go są wymieniane na alternatywne. Usuwanie azbestu wymaga specjalnych zabezpieczeń, a odpady muszą być odpowiednio unieszkodliwione.
Szkodliwość
Azbest jest odpowiedzialny za wiele poważnych chorób, w tym:
- pylicę azbestową
- choroby opłucnej
- nowotwory, w tym raka płuca i międzybłoniaka
Szkodliwość włókien azbestowych zależy od ich średnicy i długości. Włókna dłuższe (ponad 5 μm) są mniej niebezpieczne, podczas gdy te cienkie (do 0,01 μm) są szczególnie groźne. Przepisy krajowe i międzynarodowe ustalają graniczną wielkość włókien na 3 μm, z dopuszczalnym stężeniem w powietrzu wynoszącym 0,1 szt. na cm³. Włókna te mogą przenikać do dolnych dróg oddechowych, co prowadzi do długotrwałych uszkodzeń i chorób.
Podsumowanie
Azbest, pomimo swoich użytecznych właściwości, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Jego wykorzystanie zostało znacznie ograniczone, a metody usuwania i unieszkodliwiania wymagają ścisłych regulacji.
Linki zewnętrzne
Więcej informacji na temat azbestu znajdziesz na stronach poświęconych zdrowiu publicznemu oraz regulacjom prawnym w tym zakresie.
