Azathoth w twórczości H.P. Lovecrafta
Azathoth to fikcyjna postać stworzona przez H.P. Lovecrafta, znana jako jeden z Bogów Zewnętrznych. Określany jest mianem „Ślepy Bóg-Idiota” (ang. Blind Idiot-God), co podkreśla jego ogromną moc, mimo iż jest ślepy i bezmyślny. Lovecraft utożsamia tę bezmyślność z niedoskonałością wszechświata oraz ze skorumpowaną ludzkością. Azathoth, znany również jako Istota Ostatecznego Chaosu, ma nieokreślony wygląd, opisywany jako bezkształtna forma z mackami, z jedną ręką trzymającą flet, na którym gra melodię zdolną do tworzenia i niszczenia wszechświata.
Azathoth przebywa w centrum wszechświata lub poza nim, w spirali chaosu, otoczony przez hordy bezkształtnych bogów-tancerzy, którzy podążają za jego melodią. W cyklu „Tytus Crow” autorstwa Briana Lumleya postać ta zostaje zinterpretowana jako spersonifikowany wybuch jądrowy.
Motywy i symbole
W mitologii Lovecrafta Azathoth pełni rolę zbliżoną do demiurga w gnostycyzmie, będąc Sułtanem Demonów, który mimo swojej głupoty rządzi kosmosem. Jego bezkształtna forma oraz otaczający go pomniejsi bogowie mogą przywodzić na myśl model atomowy Rutherforda, gdzie Azathoth jest jądrem atomowym, a jego słudzy – wirującymi elektronami. Czas życia Lovecrafta pokrywa się z działalnością naukową Rutherforda, co potwierdza hipotezę o inspiracji tym modelem w kreacji Azathotha.
Flet, na którym gra Azathoth, jest powiązany z kabalistyczną symboliką „szevirat ha-kelim” – rozbicia naczyń, co symbolizuje kosmiczną katastrofę. W micie Azathotha flet pęka pod wpływem jego muzyki, co prowadzi do powstania chaotycznego świata. Motyw pychy demiurga sugeruje, że fletnia Azathotha mogła pęknąć w wyniku gry na zbyt wysokich dźwiękach, co było aktem próżności, skutkującym obłędem i klęską stwórczego dzieła.
Kategoria
- Bóstwa z mitów Cthulhu
