TOS – System Operacyjny dla Atari
TOS (The Operating System lub Tramiel Operating System) to wielozadaniowy system operacyjny stworzony dla komputerów Atari ST, TT oraz Falcon. Oparty jest na systemie GEM firmy Digital Research, ale znacznie bardziej rozwinięty.
Historia i Ewolucja
W trakcie projektowania Atari ST, firma Atari poszukiwała systemu operacyjnego. Zrezygnowano z własnego rozwiązania i oferty Microsoftu. Ostatecznie wybrano GEM, który został przystosowany do procesora 68000 przez programistów Atari. Pierwsza wersja TOS została zaprezentowana w 1985 roku na targach CES.
Pierwotnie TOS był systemem monolitycznym, jednak z czasem, dzięki pojawieniu się MiNTa i MultiTOS, jego architektura uległa zmianie. Wersje 1.0 do 1.04 były dostarczane na dyskietkach, a późniejsze w pamięci ROM.
Wersje TOS
- TOS 1.0 do 4.04 – opublikowane przez Atari.
- TOS 4.05 do 4.08 – opublikowane przez Milan Computer GmbH.
- TOS 3.06 – stworzony przez Medusa Computer Systems.
- TOS 7.0 – zmodyfikowana wersja przez Centek.
- TOS 4.04 – zmodyfikowany dla CT60, z dodatkowymi sterownikami.
Komponenty TOS
TOS składa się z kilku kluczowych elementów, takich jak:
- GEMDOS – zarządzanie plikami i pamięcią.
- GEM – interfejs graficzny, składający się z VDI, AES oraz Desktop.
- BIOS i XBIOS – obsługa urządzeń wejścia/wyjścia.
Wielozadaniowość
TOS oferuje ograniczoną wielozadaniowość, umożliwiając jednoczesne działanie do siedmiu programów. Programy akcesoriów muszą być załadowane przy starcie systemu.
System Plików i Tablica Partycji
TOS posiada własny system plików, zbliżony do FAT, oraz tablicę partycji. Obsługuje różne typy partycji, w tym GEM, BGM i XGM, a także formaty FAT12 na dyskietkach.
Alternatywy i Dodatki
Istnieje wiele dodatków i alternatyw dla TOS, takich jak:
- FreeMiNT – rozwijany zamiennik TOS.
- EmuTOS – alternatywa dla całego systemu.
- MagiC – niezależny system wielozadaniowy.
- BigDOS – rozszerza możliwości GEMDOS.
Błędy i Łatki
Niektóre wersje TOS mają znane błędy, zwłaszcza w obsłudze RS232C i zmiany rozdzielczości. Użytkownicy są zachęcani do stosowania poprawek i łatek w celu ich naprawy.
Podsumowanie
TOS był kluczowym systemem operacyjnym dla komputerów Atari, który przeszedł przez wiele wersji i modyfikacji, oferując różnorodne funkcje i możliwości. Jego ewolucja świadczy o dynamicznym rozwoju technologii komputerowej w latach 80. i 90.
