„`html
Aszurbanipal – Król Asyrii
Aszurbanipal, znany również jako Aszur-bani-apli, był królem Asyrii z dynastii Sargonidów, panującym w latach 669-631 p.n.e. Był synem Asarhaddona i założycielem słynnej biblioteki w Niniwie. Pomimo wewnętrznych rozruchów, utrzymał granice państwa od Zatoki Perskiej do Morza Śródziemnego.
Wczesne Lata
Aszurbanipal odebrał staranne wykształcenie, stając się pierwszym asyryjskim władcą, który potrafił czytać i pisać. Jego umiejętności w piśmie klinowym pozwoliły mu na poznanie bogatego dziedzictwa kulturowego Sumeru i Babilonii.
Objęcie Władzy
Po śmierci Asarhaddona, Aszurbanipal objął tron w Asyrii. Traktaty wasalne potwierdziły jego prawo do władzy w Asyrii, a jego starszy brat Szamasz-szuma-ukin rządził w Babilonii. Klauzule traktatowe miały zapewnić pokojową sukcesję i stabilność w monarchii asyryjskiej.
Tytuł Królewski
Aszurbanipal nosił tytuł Aššur-bani-apli, šar kiššati, šar māt Aššur, co oznacza „Aszurbanipal, król świata, król Asyrii”.
Polityka Podbojów
Był znany ze swojego okrucieństwa wobec wrogów, jednak jego brutalność dotyczyła wyłącznie tych, którzy podnosili broń przeciwko niemu. Aszurbanipal nie prowadził ludobójstw ani masakr na ludności cywilnej.
Podbój Egiptu
W 667 r. p.n.e. Aszurbanipal pokonał króla Egiptu, Taharkę, i ustanowił Necho z Sais jako swojego przedstawiciela. Asyryjskie panowanie w Egipcie trwało do około 650 r. p.n.e., kiedy to władzę przejął Psametych, wcześniej lennik Asyrii.
Wojna z Koalicją Babilońsko-Elamicką
Aszurbanipal obległ Babilon po tym, jak jego brat przyłączył się do antyasyryjskiej koalicji. Po czterech latach oblężenia, Babilon został zdobyty w 648 r. p.n.e., ale miasto oszczędzono. Z czasem Aszurbanipal zaangażował się w konflikt z Elamem, który zakończył się zdobyciem Suzy w 647 r. p.n.e.
Działalność Kulturalna
Aszurbanipal założył ogromną bibliotekę w Niniwie, gromadząc około 30 tysięcy glinianych tabliczek z różnorodną wiedzą, w tym tekstami alchemicznymi, filozoficznymi, medycznymi oraz eposem o Gilgameszu. Sam siebie przedstawiał jako wykształconego władcę potrafiącego czytać i pisać w piśmie klinowym.
Podsumowanie
Aszurbanipal był jednym z najwybitniejszych władców Asyrii, który połączył umiejętności wojskowe z pasją do nauki, pozostawiając po sobie niezatarte ślady w historii.
„`
