Arystydes – Życie i Działalność
Arystydes (ok. 530 p.n.e. – ok. 467 p.n.e.) był ateńskim politykiem i dowódcą wojskowym, znanym jako Sprawiedliwy. Urodził się w Atenach i zmarł w ubóstwie w czasie inspekcji nad Morzem Czarnym. Jego zasługi zostały uhonorowane przez państwo, które zadbało o przyszłość jego córek.
Kariera Polityczna i Wojskowa
Arystydes odegrał kluczową rolę podczas wojen grecko-perskich, biorąc udział w:
- Bitwie pod Maratonem (490 p.n.e.) jako jeden z dziesięciu strategów.
- Bitwie pod Salaminą (480 p.n.e.).
- Bitwie pod Platejami (479 p.n.e.), gdzie dowodził oddziałem ateńskim.
Był archontem-eponimem i liderem umiarkowanych demokratów, sprzeciwiając się polityce Temistoklesa, który dążył do budowy floty. Arystydes preferował walkę na lądzie i podział wpływów w społeczeństwie. W wyniku ostracyzmu w 482 p.n.e. został wydalony z Aten, jednak po dwóch latach powrócił w obliczu zagrożenia perskiego.
Po wojnach perskich, w 478 p.n.e. stanął na czele armii, wyzwalając Bizancjum i część Cypru. Odegrał ważną rolę w utworzeniu Ateńskiego Związku Morskiego, gdzie był skarbnikiem, odpowiedzialnym za ustalanie wysokości trybutu dla miast związkowych. Zyskał reputację uczciwego dyplomaty, co przyczyniło się do jego przydomku Sprawiedliwy.
Anegdoty
Arystydes był uważany za wzór uczciwości. Oto kilka anegdot:
- Na prośbę nieznanego obywatela wpisał swoje imię na ostrakon, skazując się na wygnanie.
- Podczas wystawienia tragedii Ajschylosa, widownia zwróciła uwagę na Arystydesa, kiedy padły słowa o prawości jednego z bohaterów.
Opinie Star Ancient Writers
Arystydes był podziwiany przez starożytnych pisarzy, którzy dostrzegali jego wyjątkową prawość:
- Herodot stwierdził, że był najlepszym i najsprawiedliwszym mężem w Atenach.
- Nepos podkreślił, że był jedynym, o którym wiemy, że nazwano go Sprawiedliwym.
Podsumowanie
Arystydes pozostaje jedną z najbardziej szanowanych postaci w historii Aten, znany z uczciwości i zasadniczej roli w obronie greckich miast przed Persami. Jego życie i osiągnięcia są świadectwem wartości, jakie były cenione w starożytnej Grecji.
