Definicja arsenału
Arsenał to budynek lub zespół budynków o cechach obronnych, w którym przechowywana jest broń i sprzęt wojenny, znany również jako zbrojownia. Oprócz przechowywania broni, arsenały często zawierały warsztaty do naprawy i produkcji broni oraz odlewania dział.
Pochodzenie terminu
Nazwa „arsenał” wywodzi się z arabskiego „dār-aṣ-ṣināʕa”, co oznacza „dom wytwórczości”. W Polsce termin ten zyskał popularność w XVIII wieku, wcześniej używano określenia „cekhauz”, pochodzącego z niemieckiego „Zeughaus”.
Rodzaje arsenałów
W Polsce istniały różne typy arsenałów, w tym prywatne, magnackie oraz koronne. Dowództwo arsenału sprawowali cejgwarci.
Ewolucja pojęcia
Znaczenie „arsenału” ewoluowało w czasie, stopniowo obejmując ogół broni będącej w dyspozycji państwa.
Znane polskie arsenały
- Arsenał Królewski w Warszawie
- Wielka Zbrojownia w Gdańsku
- Mała Zbrojownia w Gdańsku
- Arsenał Królewski w Krakowie
- Arsenał Miejski we Lwowie
- Arsenał Królewski we Lwowie
- Stary Arsenał w Wilnie
- Nowy Arsenał w Wilnie
- Arsenał Miejski we Wrocławiu
- Arsenał w Stargardzie
- Arsenał Zamojski
- Arsenał Królewski na Zamku w Tykocinie
- Arsenał hetmana Branickiego w Białymstoku