Arsa w poezji antycznej
Arsa (gr. ἄρσις [ársis] – 'podniesienie’) to pojęcie odnoszące się do mocniejszej części stopy wierszowej w poezji antycznej. Druga, słabsza część stopy nosi nazwę teza.
Pochodzenie terminu
Nazwa „arsa” wywodzi się z tańca, gdzie oznaczała sylabę lub część stopy wierszowej, która była akcentowana w momencie, gdy tancerz unosił stopę. Początkowo arsa była postrzegana jako słabsza rytmicznie część stopy wierszowej.
Ewolucja znaczenia
Wraz z rozwojem śpiewu i recytacji, które nie towarzyszyły tańcu, termin „podniesienia” zaczęto kojarzyć z akcentowaniem słów. W języku greckim, z akcentem tonalnym, podniesienie tonu odpowiadało akcentowanej sylabie. W związku z tym, znaczenie terminu arsis uległo zmianie, zyskując konotacje silniejszej i akcentowanej części stopy.
Rytmika w późnej starożytności
W późnej starożytności, gdy w języku greckim i łacińskim zanikł iloczas, wartości rytmiczne wierszy iloczasowych zaczęto naśladować, akcentując każdą arsę podczas recytacji. Powstało wówczas złudzenie, że ikt, czyli rytmiczny przycisk, odpowiada akcentowi wyrazowemu.
Podsumowanie
- Arsa to mocniejsza część stopy wierszowej w poezji antycznej.
- Termin wywodzi się z tańca, gdzie oznaczał akcentowaną sylabę przy uniesieniu stopy.
- W miarę rozwoju śpiewu, arsa zyskała nowe znaczenie związane z akcentowaniem słów.
- W późnej starożytności akcentowano każdą arsę, co prowadziło do pomyłek z akcentem wyrazowym.
