Arka Bożek
Arkadiusz Bożek (12 stycznia 1899 – 28/29 listopada 1954) był polskim działaczem politycznym i społecznym na Śląsku Opolskim, a także członkiem Rady Narodowej RP oraz wicewojewodą śląskim.
Życiorys
Urodził się w Markowicach w rodzinie chłopskiej. W młodości zdobył edukację w niemieckiej szkole podstawowej i był dwujęzyczny. Jego zainteresowanie kwestiami narodowymi wzbudziła powieść Henryka Sienkiewicza oraz wizyta na Pomniku Grunwaldzkim. W czasie I wojny światowej służył w niemieckim wojsku, gdzie zdobył stopień sierżanta.
Po wojnie osiedlił się w Markowicach, gdzie zajął się rolnictwem i działalnością polityczną, wstępując do Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Brał udział w I i III powstaniach śląskich oraz plebiscycie w 1921 roku.
Działalność w okresie międzywojennym (1922–1939)
Bożek był aktywny w Polsko-Niemieckiej Komisji Mieszanej ds. Górnego Śląska, a także członkiem Związku Polaków w Niemczech. W 1924 roku został wójtem Markowic i posłem na sejmik. Angażował się również w publicystykę, krytykując politykę niemiecką.
W 1939 roku musiał opuścić Górny Śląsk z powodu prześladowań przez Gestapo, po czym osiedlił się w Berlinie.
Emigracja (1939–1945)
Po wybuchu II wojny światowej Bożek emigrował do Francji, gdzie został członkiem Rady Narodowej RP. Współpracował z polską emigracją w USA oraz krytykował inne środowiska polityczne w Londynie.
Działalność po wojnie (1945–1954)
Po wojnie Bożek wrócił na Górny Śląsk i objął stanowisko wicewojewody. Był aktywny w Polskim Stronnictwie Ludowym i pełnił funkcję posła do Krajowej Rady Narodowej i Sejmu Ustawodawczego. Stawał w obronie lokalnej ludności przed nowymi władzami.
W 1950 roku został usunięty z urzędów z powodów politycznych. Zmarł w 1954 roku w Katowicach, a pośmiertnie opublikowano jego „Pamiętniki”.
Odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Złoty Krzyż Zasługi
- Śląski Krzyż Powstańczy
Upamiętnienie
Ulice i osiedla w Polsce, w tym w Warszawie i Raciborzu, noszą imię Arki Bożka.
Arka Bożek był ważną postacią w historii Śląska, angażując się w walki o prawa Polaków i działalność polityczną w różnych okresach historycznych.