Rozwój architektury romańskiej w Skandynawii
Architektura romańska w Skandynawii rozwijała się w dwóch głównych kierunkach: kontynuacji lokalnych tradycji budownictwa drewnianego oraz wznoszenia kamiennych kościołów inspirowanych architekturą Niemiec, Anglii i Francji. Poniżej przedstawiono najważniejsze przykłady budowli z tego okresu.
Przykłady budowli romańskich
- Katedra w Lund: Trójnawowa bazylika z drewnianym stropem, z dobrze zachowaną absydą z arkadową galerią oraz kryptą. Budowa rozpoczęła się w XII wieku.
- Katedry w Ripen i Viborgu: Z emporami, charakterystyczne dla Danii.
- Kościół klasztorny w Warnhem: Sklepiony, z obejściem, ale bez wieńca kaplic.
- Bazylika w Vestervig: Przykryta sklepieniem krzyżowym.
- Katedry w Stavanger i Trondheim: Wzorowane na architekturze angielskiej.
- Kościół w Ringsaker: Nawa główna przykryta sklepieniem kolebkowym, z półkolebkami nad nawami bocznymi.
- Kościół w Bergen: Wzorowany na architekturze niemieckiej.
- Kościoły na wyspie Bornholm: Okrągłe baszty z dobudowanym prostokątnym chórem.
- Kościół w Kalendborg: Z cegły, na planie centralnym krzyża greckiego, z kwadratową wieżą i ośmiokątnymi zakończeniami naw.
- Budownictwo drewniane: Przykładem jest kościół w Hitterdat z XIII wieku, charakteryzujący się wysoko spiętrzonymi dachami.
Źródła
Literatura dotycząca architektury romańskiej w Skandynawii obejmuje:
- Sztuka Świata – t. 3, Wydawnictwo „Arkady”, 1999 r.
- Historia architektury dla wszystkich – Tadeusz Broniewski, Wydawnictwo Ossolineum, 1990 r.
- David Watkin, Historia architektury zachodniej, Wydawnictwo „Arkady”, 2006 r.
Architektura romańska w Skandynawii łączy lokalne tradycje z wpływami z innych krajów, co czyni ją interesującym obszarem badań w historii sztuki.