„`html
Archidiecezja Gdańska
Archidiecezja Gdańska, jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w Polsce, została ustanowiona 30 grudnia 1925 r. przez papieża Piusa XI. W 1992 r. została podniesiona do rangi archidiecezji przez Jana Pawła II.
Historia
Powstanie diecezji gdańskiej
Gdańsk był częścią diecezji włocławskiej, a od 1821 r. diecezji chełmińskiej. Po I wojnie światowej, w 1922 r., utworzono administrację apostolską w Wolnym Mieście Gdańsku, której administratorem został bp Edward O’Rourke. Diecezję gdańską erygowano 30 grudnia 1925 r.
Dwudziestolecie międzywojenne
W 1934 r. wzrosły tendencje nacjonalistyczne w Wolnym Mieście Gdańsku. W 1935 r. odbył się I Gdański Synod Diecezjalny. W 1938 r. bp O’Rourke zrezygnował, a jego następcą został ks. Karol Maria Splett.
II wojna światowa
W czasie II wojny światowej wiele świątyń zostało zniszczonych. Po wojnie, biskup Splett został internowany przez władze komunistyczne, a diecezja znalazła się pod administracją ks. Andrzeja Wronki.
Czasy PRL
W 1956 r. bp Edmund Nowicki przejął administrację diecezji. W 1984 r. bp Tadeusz Gocłowski został ordynariuszem diecezji gdańskiej.
Czasy współczesne
W 1992 r. diecezja gdańska została podniesiona do rangi archidiecezji. Papież Jan Paweł II odwiedził archidiecezję w 1999 r.
Arcybiskupem metropolitą gdańskim od 2021 r. jest Tadeusz Wojda SAC, a w 2024 r. został przewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski.
Biskupi
- Biskup diecezjalny: abp Tadeusz Wojda SAC (od 2021)
- Biskupi pomocniczy:
- bp Wiesław Szlachetka (od 2014)
- bp Piotr Przyborek (od 2022)
- Biskup senior: abp Sławoj Leszek Głódź (metropolita 2008–2020)
Instytucje
- Kuria Metropolitalna
- Gdańskie Seminarium Duchowne
- Caritas Archidiecezjalne
Główne świątynie
- Bazylika archikatedralna Trójcy Świętej w Gdańsku-Oliwie
- Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gdańsku
Herb archidiecezji
Herb przedstawia dwudzielną tarczę z gwiazdą symbolizującą Najświętszą Maryję Pannę oraz skrzyżowane włócznię i wiosło, a także czarnego gryfa, symbolizującego ziemię pomorską.
„`
