António de Oliveira Salazar
António de Oliveira Salazar (1889–1970) był portugalskim politykiem i profesorem ekonomii. Sprawował urząd premiera w latach 1932–1968 oraz pełnił funkcje ministra finansów i ministra wojny. Był twórcą autorytarnego reżimu znanego jako Estado Novo, który zakazywał działalności partii politycznych i zwalczał opozycję.
Życiorys
Salazar pochodził z ubogiej rodziny. Uczył się w seminarium, ale nie został księdzem. Po studiach ekonomicznych i prawniczych na Uniwersytecie w Coimbrze, zajął się polityką, zakładając organizacje katolickie i publikując pod pseudonimem. W 1928 roku został ministrem finansów, a w 1932 premierem, przekształcając dyktaturę wojskową w cywilną.
Estado Novo
W 1933 roku Salazar wprowadził nową konstytucję, która ustanowiła Estado Novo, opartą na korporacjonizmie i chrześcijańskiej nauce społecznej. Stworzył Unię Narodową jako jedyną partię rządzącą, rozwiązał inne partie i wprowadził tajną policję PIDE, aby kontrolować sytuację polityczną. Krytykował zarówno faszyzm, jak i nazizm, odrzucając totalitarne aspekty tych ideologii.
Okres hiszpańskiej wojny domowej i II wojny światowej
Salazar zwalczał opozycję, zakładając oboz koncentracyjny na Wyspach Zielonego Przylądka. Wspierał gen. Franco podczas hiszpańskiej wojny domowej. W czasie II wojny światowej prowadził politykę neutralności, sprzedając surowce do III Rzeszy i udostępniając bazy wojskowe aliantom.
Po II wojnie światowej
Po wojnie Portugalczycy zbliżyli się do USA, przystępując do NATO. Salazar starał się utrzymać kolonie, co doprowadziło do wojen w Angoli, Gwinei i Mozambiku. Krytykował liberalną demokrację, a po 36 latach rządów ustąpił w 1968 roku z powodu zdrowia. Reżim Salazara zakończył się w 1974 roku podczas Rewolucji Goździków, prowadząc do wprowadzenia demokracji w Portugalii.