Antoni Sebastian Dembowski
Antoni Sebastian Dembowski (1682-1763) był polskim duchownym katolickim, biskupem płockim i kujawskim, a także prezydentem Trybunału Skarbowego Koronnego. Pochodził z rodziny szlacheckiej herbu Jelita, będąc synem Floriana Dembowskiego, sędziego ziemskiego płockiego. W młodości kształcił się u jezuitów, a następnie pracował w kancelarii ziemskiej.
Życiorys
Dembowski spędził część swojego życia na dworze kanclerza Andrzeja Chryzostoma Załuskiego, gdzie został aresztowany za działalność polityczną. Po uwolnieniu pełnił różne funkcje, a w 1713 roku wyjechał do Wiednia jako sekretarz poselstwa. Dalsza kariera polityczna przyniosła mu wiele godności, w tym referendarza koronnego i biskupa płockiego, a później kujawskiego.
Był aktywnym uczestnikiem życia politycznego, biorąc udział w licznych sejmikach i konfederacjach. W 1737 roku podpisał konkordat ze Stolicą Apostolską. W swojej działalności duszpasterskiej wspierał kult Męki Pańskiej oraz występował przeciwko masonerii. W 1748 roku odznaczono go Orderem Orła Białego. Jego synem był Stefan Florian Dembowski.
Twórczość
Dembowski był również aktywnym publicystą i komediopisarzem. Oto niektóre z jego ważniejszych dzieł:
- List poufny (1731-1734)
- Refleksje przyjaciela nad Przestrogą braterską (1731-1734)
- Mowa… przy zaczęciu sądów relacyjnych (1735)
- Recta dioecesoes Plocensis visitandae ratio (1739)
- Le Mal endémique des francs-maçons (1745)
- Punkt honoru (1749)
- Komedie polskie (rękopis)
Przekłady i materiały
Do jego osiągnięć należy także przekład Godzinek męki Pana naszego Jezusa Chrystusa (1743). Zachowały się również materiały rękopiśmienne, w tym autobiografia.
Bibliografia
O Dembowskim można przeczytać w Bibliografii Literatury Polskiej – Nowy Korbut, gdzie szczegółowo opisano jego wkład w literaturę i kulturę polską.
Podsumowanie
Antoni Sebastian Dembowski był postacią znaczącą w XVIII wieku, łączącą działalność duchowną z polityczną i literacką. Jego wkład w rozwój kultury oraz polityki Rzeczypospolitej był znaczny i trwały, a jego dzieła pozostają częścią polskiego dziedzictwa literackiego.
