„`html
Antoni Henryk Radziwiłł
Antoni Henryk Radziwiłł (ur. 13 czerwca 1775 w Wilnie, zm. 7 kwietnia 1833 w Berlinie) był polskim księciem, politykiem i kompozytorem. Pełnił funkcję księcia-namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego oraz był pruskim generałem-lejtnantem. Jako przedstawiciel orientacji polsko-pruskiej, tytułował się także hrabią szydłowieckim.
Młodość
Był synem Michała Hieronima i Heleny z Przezdzieckich. W młodości spędził wiele czasu w Berlinie, co wpłynęło na jego prorządową postawę. W 1796 roku poślubił Fryderykę Dorotę Luizę Hohenzollern, co zaowocowało sześciorgiem dzieci, które uległy częściowej germanizacji:
- Wilhelm Radziwiłł
- Ferdynand
- Bogusław Fryderyk Radziwiłł
- Władysław
- Eliza Radziwiłłówna
- Wanda, żona ks. Adama Konstantego Czartoryskiego
Starał się mediować między Polakami a władzami pruskimi, jednak jego plany, takie jak skłonienie księcia Józefa Poniatowskiego do współpracy z Prusami, nie powiodły się.
Namiestnik
15 maja 1815 roku Radziwiłł został mianowany pierwszym księciem-namiestnikiem Wielkiego Księstwa Poznańskiego. Choć miał pewien wpływ na politykę, jego działania były ograniczane przez rząd w Berlinie. Mimo że dbał o kulturę regionu, nie potrafił skutecznie sprzeciwić się polityce germanizacji. Wybuch powstania listopadowego osłabił jego pozycję i zmusił do dymisji.
Był mecenasem sztuki, organizując m.in. wystawienia polskich sztuk teatralnych i koncerty, w tym występ Niccolò Paganiniego. Jego żona założyła pierwszą żeńską szkołę w Poznaniu. Po powstaniu listopadowym, autonomia Księstwa została zniesiona.
Zainteresowania muzyczne
Radziwiłł był uzdolnionym kompozytorem i muzykiem. Jego pałac w Berlinie był ważnym ośrodkiem życia kulturalnego, odwiedzanym przez wybitnych artystów, takich jak Goethe i Beethoven. Przyjaźnił się również z Fryderykiem Chopinem, który skomponował dla niego Trio g-moll. Radziwiłł skomponował muzykę do Fausta Goethego oraz wiele pieśni. Był również rysownikiem i rytownikiem.
Odznaczenia
- Order Orła Białego (dwukrotnie: 1793 i 1815)
- Order Orła Czarnego (1796)
- Order Orła Czerwonego (1795)
- Order Świętego Huberta (Bawaria)
- Kawaler maltański
Antoni Radziwiłł spoczywa wraz z żoną w krypcie rodowej w kościele pw. M.B. Ostrobramskiej w Antoninie.
„`
