„`html
Antoni Chruściel
Antoni Chruściel, pseudonimy: „Monter”, „Sokół”, „Cięciwa”, „Dozorca” (ur. 16 czerwca 1895, zm. 30 listopada 1960) – generał brygady Wojska Polskiego, komendant Okręgu Warszawa ZWZ, znany z dowodzenia w Powstaniu Warszawskim.
Młodość i kariera wojskowa
Chruściel rozpoczął swoją działalność wojskową w 1909 roku w skautingu. W 1914 roku wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu, do armii austro-węgierskiej, gdzie ukończył szkołę oficerską. W 1919 roku wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie dowodził różnymi jednostkami, a w 1927 roku został dowódcą II batalionu 6 pułku strzelców podhalańskich.
II Wojna Światowa
W marcu 1938 roku objął dowództwo 82 Syberyjskiego Pułku Strzelców. Po kapitulacji Twierdzy Modlin w 1939 roku trafił do niewoli niemieckiej, skąd udało mu się uciec. Od 1940 roku działał w konspiracji, a w 1942 roku awansował na pułkownika, a następnie na komendanta Okręgu Warszawskiego ZWZ.
W czasie Powstania Warszawskiego Chruściel był dowódcą sił powstańczych, jednak jego dowodzenie ograniczało się do obszaru Śródmieścia. Był zwolennikiem walki, nie przewidując trudności, które mogłyby nastąpić. Po kapitulacji powstania trafił do obozu jenieckiego, z którego został uwolniony w 1945 roku.
Na emigracji
Po wojnie Chruściel osiedlił się w Londynie, gdzie pełnił różne funkcje w Polskich Siłach Zbrojnych na uchodźstwie. W 1950 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszkał do śmierci. Odznaczony licznymi medalami i odznaczeniami, jego grób został wpisany do ewidencji grobów weteranów przez IPN.
Awanse i odznaczenia
- Podporucznik rezerwy piechoty – 1 sierpnia 1916
- Kapitan – 1 czerwca 1919
- Major – 3 maja 1926
- Podpułkownik – 14 grudnia 1931
- Pułkownik – 10 sierpnia 1942
- Generał brygady – 14 września 1944
- Krzyż Kawalerski Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
Upamiętnienia
Ulice imienia Antoniego Chruściela znajdują się w Przeworsku, Płocku i Warszawie. W 1989 roku Szkole Podstawowej w Gniewczynie Łańcuckiej nadano jego imię.
„`
