Anton Pannekoek (2 stycznia 1873 – 28 kwietnia 1960) był holenderskim astrofizykiem, astronomem oraz teoretykiem marksistowskim.
Życiorys
Pannekoek rozpoczął studia z zakresu matematyki i nauk stosowanych na Uniwersytecie w Lejdzie w 1891 roku. Już w czasie studiów interesował się astronomią, badając zmienność Gwiazdy Polarnej. Wkrótce po ukończeniu studiów pracował w Leidse Sterrewacht, gdzie napisał swoją pracę doktorską oraz publikował artykuły naukowe, w tym pierwszy poważny artykuł dotyczący Drogi Mlecznej.
Był aktywnym działaczem politycznym, związanym z radykalnie lewicowym skrzydłem niemieckiej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec przed I wojną światową. Wspólnie z Henriette Roland-Holst i Hermanem Gorterem wspierał leninowskie skrzydło Lewicy Zimmerwaldzkiej. Pannekoek odegrał istotną rolę w niemieckiej rewolucji lat 20. XX wieku, będąc mentorem holenderskiej Grupy Międzynarodowych Komunistów i teoretycznym założycielem tradycji „komunizmu rad”.
Jako astrofizyk, Pannekoek zdobył międzynarodową renomę. W 1951 roku otrzymał Złoty Medal Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego. Po jego śmierci, jego imieniem nazwano Instytut Astronomiczny na Uniwersytecie w Amsterdamie.
