Anna Barbara Olimpia Mostowska
Anna Barbara Olimpia Mostowska, z domu Radziwiłł, z pierwszym mężem Przeździeckim, była polską powieściopisarką działającą w epoce preromantyzmu. Jej dokładne daty urodzin i śmierci są nieznane, jednak według dostępnych źródeł żyła w latach 1762–1811.
Życie osobiste
Mostowska poślubiła w 1778 roku Dominika Przeździeckiego, z którym miała syna Michała. Po jego śmierci w 1782 roku, zrzekła się opieki nad dzieckiem. W 1787 roku wyszła za mąż za Tadeusza Antoniego Mostowskiego, z którym rozwiodła się przed 1804 rokiem. W latach 90. XVIII wieku spędziła wiele lat we Francji, gdzie miała styczność z powieścią gotycką.
Twórczość
Po powrocie na Litwę, Mostowska współpracowała z wileńską oficyną wydawniczą, gdzie w 1806 roku opublikowała swoje dzieła w serii zatytułowanej Moje rozrywki, w tym Strach w Zameczku i Matylda i Daniło. W 1807 roku wydała Astoldę, która była jednym z pierwszych polskich przykładów powieści historycznej, mimo braku rzeczywistych odniesień do historii.
W 1809 roku wydała zbiór Zabawki w spoczynku, zawierający pięć powiastek. Mostowska pisała także sztuki teatralne, z których nie zachowały się żadne do współczesnych czasów. Jej prace wpadły w zapomnienie aż do 2002 roku, kiedy to wydano ponownie Strach w Zameczku.
Ważne dzieła
- Moje rozrywki (1806)
- Astolda (1807)
- Zabawki w spoczynku (1809)
Uwagi i anegdoty
W związku z tytułem Strach w Zameczku wystąpił problem interpretacyjny dotyczący pisowni „Zameczek”, który w rzeczywistości odnosi się do nazwy własnej wsi. Z Mostowską związane są liczne anegdoty, w tym jedna, w której próbowała uzyskać katedrę na Uniwersytecie Wileńskim, co spotkało się z oporem ze strony profesorów.
Opracowania i publikacje
- Barbara Czwórnóg-Jadczak: Anna Mostowska – polska twórczyni powieści grozy
- Dorota Vincůrková: Tradycja egzemplów w powieści „Matylda i Daniło” Anny Mostowskiej
