Andrzej Szalawski – Życiorys i Kariera
Andrzej Szalawski, właściwie Andrzej Wojciech Pluciński, urodził się 4 grudnia 1911 roku w Warszawie i zmarł 11 października 1986 roku w tym samym mieście. Był polskim aktorem teatralnym, filmowym i telewizyjnym.
W wieku młodzieńczym rozpoczął naukę w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie, który ukończył w 1936 roku. Swoją karierę aktorską rozwijał na scenach Poznania i Lwowa, a w filmach występował od 1929 roku. Popularność zdobył dzięki roli w filmie „Dziewczęta z Nowolipek”.
Okres II Wojny Światowej
W 1939 roku, po mobilizacji do 26 pułku piechoty, brał udział w obronie Lwowa. Po kapitulacji miasta uniknął rejestracji jako oficer, co ocaliło go od deportacji do Katynia. Pozostał w okupowanej Polsce, grając w teatrach białostockich i mińskich. Po ataku Niemiec na ZSRR wrócił do Warszawy, gdzie zmagał się z brakiem pracy w zawodzie. Zatrudnił się w niemieckiej kronice filmowej, pełniąc rolę lektora.
W 1941 roku został członkiem Związku Walki Zbrojnej, a jego zadaniem było rozpracowywanie niemieckiej kroniki. Udało mu się wyjść z tej pracy w 1943 roku, lecz jego postać budziła kontrowersje po wojnie z powodu oskarżeń o kolaborację.
Okres powojenny i kontrowersje
Po wojnie Szalawski nie przeszedł weryfikacji przed komisją ZASP, co skutkowało zakazem wykonywania zawodu przez trzy lata. Po powrocie na scenę został aresztowany w 1948 roku pod zarzutem współpracy z hitlerowcami i skazany na cztery lata więzienia. Po odbyciu kary wznowił karierę aktorską w różnych teatrach oraz wrócił do filmów, występując w takich produkcjach jak „Krzyżacy” i „Ziemia obiecana”.
Pomimo zatarcia skazania w 1966 roku, Szalawski całe życie walczył o odzyskanie dobrego imienia, a kontrowersje związane z jego osobą trwały do końca życia.
Życie prywatne i śmierć
Szalawski był trzykrotnie żonaty. Jego ostatnia żona, Izabela Wilczyńska, zmarła przed nim. Zmarł na wylew w 1986 roku, a jego grób na cmentarzu Powązkowskim pozostawał skromny, zgodnie z wolą żony, która nie chciała, aby krzyż padał na jego grób.
