Andrzej Sławomir Orwid-Eljaszewicz
Andrzej Sławomir Orwid-Eljaszewicz, znany również pod pseudonimami „Ala” i „Waszkiewicz”, był oficerem Polskiej Marynarki Handlowej GAL oraz aktywnym członkiem Ruchu Oporu. Urodził się 14 sierpnia 1911 roku w Byszowie. Został zamordowany przez Gestapo 20 lutego 1944 roku w Radomiu.
Biografia
Orwid-Eljaszewicz pochodził z rodziny inteligenckiej i szlacheckiej. Po przeprowadzce do Warszawy w 1918 roku, a następnie do Poznania, rozpoczął edukację w Korpusie Kadetów i ukończył Liceum Handlowe. W 1933 roku rozpoczął pracę w Gdynia – Ameryka Line (GAL) jako oficer Marynarki Handlowej, zdobywając doświadczenie na różnych statkach.
W 1934 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty, a w 1937 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy. Pracował w Urzędzie Frachtowym w Gdyni przed wybuchem II wojny światowej.
Kampania wrześniowa i aresztowanie
Mobilizowany w sierpniu 1939 roku, brał udział w wojnie obronnej Polski. Po ucieczce z rąk niemieckich, nawiązał kontakty konspiracyjne, co doprowadziło do jego aresztowania przez Gestapo w listopadzie 1939 roku za działalność antyhitlerowską. Po pewnym czasie jego wyrok śmierci został zamieniony na 6 miesięcy więzienia, gdzie zorganizował siatkę konspiracyjną.
Konspiracja
Po wyjściu z więzienia w 1940 roku, Orwid-Eljaszewicz związał się z Związkiem Jaszczurczym, organizując podziemne struktury w Gdyni. Jego działalność wywiadowcza obejmowała zbieranie informacji o produkcji stoczni i ruchu okrętów. W 1941 roku został mianowany kierownikiem wywiadu w Gdyni, a w 1942 roku wstąpił do Narodowych Sił Zbrojnych jako instruktor.
W wyniku zdrady, został aresztowany przez Gestapo w styczniu 1944 roku, a 20 lutego 1944 roku został rozstrzelany.
Upamiętnienie
23 maja 1993 roku odsłonięto pomnik ku czci Andrzeja Orwid-Eljaszewicza w Białobrzegach, a jego symboliczną mogiłę umieszczono w Alei Zasłużonych na Gdyńskim Cmentarzu Komunalnym w Kosakowie.
