Andrzej Glaber
Andrzej Glaber, znany również jako Jędrzej Glaber z Kobylina, był księdzem katolickim, lekarzem i humanistą, urodzonym około 1500 roku w Kobylinie, a zmarłym w 1555 roku w Wieluniu. Był profesorem Akademii Krakowskiej oraz prepozytem kapituły kolegiackiej w Wieluniu.
Życie i kariera
Glaber pochodził z rodziny mieszczańskiej niemieckiego pochodzenia. Po rozpoczęciu studiów na Akademii Krakowskiej w 1518 roku, uzyskał tytuł bakałarza w 1520 i magistra w 1531. W latach 1531-1542 wykładał na uczelni, obejmując także katedrę astrologii.
Był aktywnym tłumaczem i popularyzatorem wiedzy, przetłumaczył pierwszą anatomię wydaną w języku polskim w 1535 roku. Glaber był zwolennikiem wolności w twórczości naukowej, kształcenia kobiet oraz praw mieszczan, a wszystkie jego dzieła były publikowane w języku polskim.
Twórczość
Andrzej Glaber był autorem wielu ważnych prac, w tym:
- Gadki o składności członków człowieczych (1535)
- Przedmowa do Żywoty filozofów M. Konáča (1535)
- Traktat, to jest nauka o puszczaniu krwie (1534)
- Compendiosa totius logicae… enciclopedia (1539)
Przekłady i edytorstwo
Glaber tłumaczył także dzieła historyczne, w tym:
- Polskie wypisanie dwojej krainy świata Macieja z Miechowa (1535)
- Przygotowanie do druku Zołtarza Dawidów (1539)
Utwór o niepewnym autorstwie
Jednym z utworów, których autorstwo przypisuje się Glaberowi, jest Senatulus, to jest sjem niewieści (1543). Jest to zbiór zaleceń dla kobiet różnych stanów.
Podsumowanie
Andrzej Glaber był znaczącą postacią w polskim humanizmie, prezesał naukę i kulturę, przyczyniając się do rozwoju języka polskiego w literaturze oraz propagując wiedzę w społeczeństwie XVI wieku.
