Anastazy Bernard Cywiński
Anastazy Bernard Cywiński (1824-1871) był polskim poetą, działaczem narodowym oraz pedagogiem. Urodził się w Nakle nad Notecią, a zmarł w Ostrowie, gdzie spędził większość swojego życia zawodowego.
Życiorys
Cywiński uczęszczał do gimnazjów w Trzemesznie i Chojnicach. W latach 1844-1850 studiował slawistykę oraz historię na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie współpracował z radykalnym „Tygodnikiem Literackim”. W okresie Wiosny Ludów (1848) był członkiem Polskiego Komitetu we Wrocławiu.
Po ukończeniu studiów, w latach 1850-1855 pracował w gimnazjum w Lesznie. Od 1855 roku aż do śmierci w 1871 roku uczył w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie, gdzie w 1865 roku uzyskał tytuł Oberlehrera (Starszego Nauczyciela).
W czasie powstania styczniowego organizował w swoim domu zebrania tajnego Komitetu Polskiego, który skupiał uczniów starszych klas ostrowskiego gimnazjum. Był cenionym nauczycielem, zwłaszcza wśród młodzieży. Po jego śmierci został pochowany na Starym Cmentarzu w Ostrowie, a jego nagrobek odnowiono w 1939 roku z inicjatywy uczniów i profesorów. W latach 90. XX wieku jego pamięć uhonorowano nadając jednej z ulic w Ostrowie jego imię.
Wybrane publikacje
- Enteilung und Paradigmen der altslovenischen nominalen Deklination nach Franz Miklosichs Formenlehre der altslovenischen Sprache (1870)
- Mowy pogrzebowej Peryklesa, kilku wstępnemi uwagami poprzedzony przekład A. Cywińskiego (1861)
Bibliografia
- Jarosław Biernaczyk, Anastazy Cywiński, w: Alma Mater Ostroviensis – Księga Pamięci – Non Omnis Moriar, tom X, Ostrów Wielkopolski 2003
Cywiński był osobą istotną dla polskiego ruchu narodowego w zaborze pruskim, a jego osiągnięcia w dziedzinie edukacji oraz literatury pozostają w pamięci społeczności lokalnej.
