Anarchizm feministyczny
Anarchizm feministyczny, znany również jako anarchofeminizm, łączy idee anarchizmu z feminizmem. Postrzega patriarchat oraz tradycyjne role płciowe jako formy przymusowej hierarchii, które powinny zostać zastąpione wolnymi, zdecentralizowanymi wspólnotami. Walka przeciwko patriarchatowi jest postrzegana jako kluczowy element zarówno walki klasowej, jak i anarchistycznej opozycji wobec państwa i kapitalizmu. Anarchofeminizm stawia na równość wszystkich płci oraz wolność społeczną, a emancypacja kobiet ma odbywać się bez zależności od innych grup i partii.
Pochodzenie
Pionierzy anarchizmu, jak Michaił Bakunin, krytykowali patriarchat, postulując równość praw dla kobiet i mężczyzn oraz wolność seksualną. Z kolei Pierre-Joseph Proudhon widział rodzinę jako podstawową jednostkę społeczną, co prowadziło do różnic w podejściu do kwestii płci. Od XIX wieku, krytyka patriarchatu zyskała na znaczeniu w anarchizmie, a cechy takie jak dominacja i agresja były postrzegane jako męskie, podczas gdy współpraca i wrażliwość były uznawane za wartości „żeńskie”. Anarchofeminizm, który zyskał na znaczeniu na początku XX wieku, został wsparty przez myślicieli takich jak Emma Goldman oraz Voltairine de Cleyre.
Historia
Wczesne feministki, takie jak Mary Wollstonecraft, oraz francuskie aktywistki krytykowały mizoginię w anarchizmie. Anarchofeminizm jako termin pojawił się w drugiej fali ruchu feministycznego po 1970 roku, uznając patriarchat za fundamentalny problem społeczeństwa. Ruch zdobył popularność dzięki pracom takich postaci jak Goldman i de Cleyre, a podczas Hiszpańskiej Wojny Domowej działała grupa „Wolne Kobiety”, łącząca idee feministyczne z anarchistycznymi.
Virginia Bolten i La Voz de la Mujer
Virginia Bolten, argentyńska anarchofeministka, wydawała gazetę La Voz de la Mujer, która podkreślała wiele form opresji kobiet. Krytykowała małżeństwo jako burżuazyjny związek ograniczający wolność kobiet, postulując wyzwoloną miłość i rewolucję społeczną. Jej prace inspirowały ruchy feministyczne i anarchistyczne w Ameryce Łacińskiej.
Anarchizm indywidualistyczny i ruch wolnej miłości
W anarchizmie indywidualistycznym wolna miłość była kluczowym zagadnieniem. Zwolennicy tego ruchu, tacy jak Émile Armand, promowali dobrowolne relacje seksualne oraz prawa kobiet. W Brazylii, Maria Lacerda de Moura prowadziła działalność na rzecz edukacji i praw kobiet, a jej prace zyskały uznanie w wielu krajach Ameryki Łacińskiej.
Znane myślicielki
Voltairine de Cleyre była kluczową postacią anarchofeminizmu, krytykującą dominację państwa i religii w życiu kobiet. W swoich pracach podkreślała potrzebę pełnej niezależności psychicznej i społecznej kobiet.
Charakterystyka
Anarchofeminizm podkreśla, że regulacje prawne nie zastąpią niezależności psychicznej kobiet. Uznaje państwo za formę patriarchatu, a walkę przeciwko patriarchatowi traktuje jako część szerszego ruchu przeciwko wszelkim formom opresji. Anarchofeminizm dąży do stworzenia społeczeństwa, w którym współpraca, empatia i równość będą dominującymi wartościami.
