Alfred Wielki
Alfred Wielki (ok. 849 – 26 października 899) był szóstym królem Wesseksu i jednym z najważniejszych władców wczesnej historii Anglii. Objawił się jako lider w trudnych czasach po śmierci swojego brata Ethelreda I, który zginął w walce z Duńczykami. Alfred zdołał zjednoczyć małe państwa w silne królestwo, stawiające opór najazdom.
Wczesne życie
Urodził się w Wantage jako najmłodszy syn Ethelwulfa, króla Wesseksu. W młodym wieku został wysłany do Rzymu, gdzie miał być „namaściony” przez papieża. Po powrocie do Anglii, jego bracia rządzili królestwem, a Alfred stał się następcą tronu za czasów Ethelreda I. Brał udział w kampaniach wojennych przeciwko Duńczykom, zdobywając doświadczenie wojskowe.
Wojny z Duńczykami
Po objęciu tronu w 871 roku, Alfred musiał stawić czoła Duńczykom. Po serii bitew, w tym klęsce pod Reading i zwycięstwie pod Ashdown, podpisał pokój, który jednak nie trwał długo. Po dalszych atakach, Alfred uciekł do Athenley, gdzie zebrał armię i odniósł decydujące zwycięstwo pod Edington w 878 roku, co doprowadziło do traktatu w Wedmore, gdzie Duńczycy przyjęli chrzest.
Reformy militarne i administracyjne
- Rozbudowa floty wojennej, wprowadzenie nowych typów okrętów.
- Reorganizacja armii, podział pospolitego ruszenia fyrd.
- Budowa fortec burhs dla lepszej ochrony przed najazdami.
- Wprowadzenie systemu shire’ów i kodyfikacja praw lokalnych (tzw. Doom Book).
Polityka zagraniczna
Alfred utrzymywał relacje z patriarchą Jerozolimy, a także z kalifatem w Bagdadzie. Zyskał wsparcie książąt walijskich i zainteresował się Irlandią, wysyłając misje do tamtejszych klasztorów.
Religia i kultura
Alfred dbał o rozwój edukacji i kultury. Wspierał klasztory, zakładał szkoły, a także tłumaczył dzieła łacińskie na staroangielski. Jego działania przyczyniły się do odnowienia życia intelektualnego w Anglii.
Śmierć i dziedzictwo
Alfred zmarł w 899 roku, a jego grobowiec był kilkakrotnie przenoszony. Uznawany jest za jednego z największych angielskich władców, a jego reformy miały trwały wpływ na historię Anglii.
Rodzina
Alfred ożenił się z Ealhswith i mieli pięcioro dzieci, w tym Edwarda Starszego, który kontynuował rządy po śmierci ojca.
Alfred w kulturze
Alfred jest postacią literacką i filmową, a jego życie i osiągnięcia były inspiracją dla wielu dzieł, w tym dramatów i powieści historycznych.