Alfons Mańkowski

Alfons Mańkowski

Alfons Mańkowski (10 września 1870 – 14 lutego 1941) był polskim historykiem Kościoła katolickiego oraz duchownym. Urodził się w Wielkim Kuntersztynie koło Grudziądza. Był członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.

Dzieciństwo i edukacja

Pochodził z rodziny chłopskiej. Uczył się w gimnazjum niemieckim w Grudziądzu, a następnie studiował w Seminarium Duchownym w Pelplinie, gdzie w 1895 roku przyjął święcenia kapłańskie. Uzupełnił swoją edukację na Uniwersytecie Jagiellońskim, koncentrując się na historii, filozofii i historii literatury.

Działalność duszpasterska

Mańkowski był aktywny w duszpasterstwie do 1920 roku, pracując w różnych miejscowościach, takich jak Gniew, Tuchola i Lembarg. W latach 1920–1940 pełnił funkcję proboszcza w Radzyniu Chełmińskim oraz Lembargu. Przez wiele lat był również cenzorem ksiąg religijnych oraz prałatem kapituły katedralnej w diecezji chełmińskiej.

Działalność naukowa

W 1929 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. Jako członek Towarzystwa Naukowego w Toruniu, redagował jego wydawnictwa, a także był prezesem towarzystwa w latach 1923–1939. Zajmował się historią Kościoła katolickiego XIX wieku oraz historią Pomorza Zachodniego, publikując ponad 280 prac naukowych. Do jego najważniejszych dzieł należą:

• Inwentarz dóbr biskupstwa chełmińskiego z roku 1614
• Dzieje drukarstwa i piśmiennictwa polskiego w Prusiech Zachodnich
• Polskie ustawy wiejskie XV–XVIII wieku

Działalność społeczna

Mańkowski był aktywny w życiu społecznym i narodowym. Organizował naukę języka polskiego dla młodzieży oraz współpracował z różnymi instytucjami, w tym z „Gazetą Olsztyńską”. W 1940 roku został aresztowany przez Niemców i zmarł w obozie koncentracyjnym w Stutthofie.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1930)
• Złoty Krzyż Zasługi (1925)
• Srebrny Wawrzyn Akademicki (1936)

Podsumowanie

Alfons Mańkowski był znaczącą postacią w historii Kościoła katolickiego w Polsce, a jego prace przyczyniły się do poznania dziejów Pomorza oraz polskiej kultury w Prusach.