Aleja Najświętszej Maryi Panny w Częstochowie
Aleja Najświętszej Maryi Panny (al. NMP) to główna arteria komunikacyjna Częstochowy, powstała na początku XIX wieku jako połączenie Starej i Nowej Częstochowy. Obecnie stanowi ważny szlak łączący Stare Miasto, Śródmieście i dzielnicę Podjasnogórską.
Charakterystyka
Aleja ma długość około 1,5 km i szerokość 44 m, a jej przestrzeń dzieli się na trzy części: I Aleję, II Aleję i III Aleję. Ulica pełni funkcje handlowe, usługowe, finansowe i kulturalne, a w jej zabudowie dominują kamienice klasycystyczne i eklektyczne.
Historia
Aleja została zaplanowana przez inżyniera Jana Bernharda jako kluczowy element rozbudowy Częstochowy. Jej projektowanie rozpoczęto w 1818 roku, a w 1826 roku formalnie połączono oba miasta. W czasie II wojny światowej aleja była znana jako „Adolf Hitler Allee”. Po wojnie przywrócono jej pierwotną nazwę.
Nazwa
Mimo że w rejestrach funkcjonuje jako „Aleja”, mieszkańcy nazywają ją „Alejami”, dzieląc ją na trzy części:
- I Aleja – od placu Daszyńskiego do wiaduktu nad linią kolejową
- II Aleja – od wiaduktu do placu Biegańskiego
- III Aleja – od placu Biegańskiego do parków podjasnogórskich
Pomniki i fontanny
W alei znajdują się liczne pomniki oraz fontanny, które stanowią atrakcje turystyczne:
- Ławeczka Haliny Poświatowskiej – odsłonięta 11 października 2007 roku, autorstwa Roberta Sobocińskiego.
- Ławeczka Marka Perepeczki – odsłonięta 31 października 2014 roku, autorstwa Wojciecha Pondela.
- Ławeczka Piotra Machalicy – odsłonięta 1 lipca 2022 roku.
- Fontanna amonit – uruchomiona w lipcu 2010 roku, znajduje się obok kurii metropolitalnej.
- Fontanna „Dziewczynka z gołębiami” – odsłonięta 25 maja 2009 roku, autorstwa Władysława Ratusińskiego i Ewy Maliszewskiej.
Nawiązania w kulturze
Nazwa czasopisma „Aleje 3” oraz dział „IV Aleja” w internetowej wersji Gazety Wyborczej nawiązują do Aleji NMP, podkreślając jej znaczenie w historii Częstochowy.
