Aglomeracja monocentryczna
Aglomeracja monocentryczna to struktura urbanistyczna, w której centralnym punktem jest główny ośrodek miejski, zwany rdzeniem, otoczony miastami satelitarnymi oraz zurbanizowanymi wsiach. W takich aglomeracjach miasta satelitarne często pełnią role dzielnic sypialnych lub przemysłowych. Z biegiem czasu te strefy podmiejskie mogą być wchłaniane przez rozwijające się miasto, stając się jego integralną częścią.
Aglomeracja monocentryczna powstaje, gdy jedno miasto wyróżnia się większą rangą i powierzchnią w stosunku do otaczających go miejscowości.
Przykłady aglomeracji monocentrycznej w Polsce
- Aglomeracja warszawska: Warszawa oraz Legionowo, Piaseczno, Pruszków, Otwock, Mińsk Mazowiecki, Wołomin, Grodzisk, Żyrardów
- Aglomeracja krakowska: Kraków oraz Wieliczka, Skawina, Niepołomice, Krzeszowice, Słomniki, Proszowice
- Aglomeracja wrocławska: Wrocław oraz Oleśnica, Oława, Jelcz-Laskowice, Trzebnica, Brzeg Dolny, Środa Śląska, Oborniki Śląskie, Siechnice, Sobótka, Bielany Wrocławskie
- Aglomeracja poznańska: Poznań oraz Luboń, Swarzędz
- Aglomeracja łódzka: Łódź oraz Pabianice, Zgierz, Aleksandrów Łódzki, Ozorków, Konstantynów Łódzki, Głowno, Koluszki, Brzeziny, Tuszyn, Stryków, Rzgów
- Aglomeracja szczecińska: Szczecin oraz Stargard, Gryfino, Goleniów, Police
Przykłady aglomeracji monocentrycznej w Europie
- Paryż
- Moskwa
- Rzym
- Londyn
Aglomeracje monocentryczne odgrywają kluczową rolę w organizacji przestrzennej i funkcjonowaniu obszarów miejskich, wpływając na rozwój społeczny i gospodarczy regionów.