Adenowirusy (łac. Adenoviridae) – rodzina wirusów DNA, charakteryzujących się występowaniem następujących cech:
* Symetria: adenowirusy mają symetrię ikozaedralną
* Otoczka lipidowa: brak
* Kwas nukleinowy: dsDNA
* Replikacja: zachodzi w jądrze
* Wielkość: 80 nm
* Gospodarz: komórka zwierzęca kręgowców
* Cechy dodatkowe: z wierzchołków kapsydu wystają włókna białkowe, co nadaje wirionowi wygląd sztucznego satelity.
Adenowirusy zostały w 1953 r. wykryte w tkance migdałków gardłowych (tkance adenoidalnej), stąd ich nazwa. Znanych jest 49 serotypów, pogrupowanych w widoczne na poniższym przeglądzie systematyki grupy, oznaczone symbolami od A do F. Dwie główne grupy wyodrębniane w obrębie tej rodziny to adenowirusy ssacze i ptasie:
* Rodzina: Adenoviridae (adenowirusy)
** Rodzaj: Mastadenovirus (adenowirusy ssaków)
*** ludzki adenowirus A (HAdV-A)
*** ludzki adenowirus B (HAdV-B)
*** ludzki adenowirus C (HAdV-C)
*** ludzki adenowirus D (HAdV-D)
*** ludzki adenowirus E (HAdV-E)
*** ludzki adenowirus F (HAdV-F)
** Rodzaj: Aviadenovirus (adenowirusy ptaków)
Patogeneza
Adenowirusy wykazują szczególne powinowactwo do układu chłonnego, powodując przerost tkanki adenoidalnej (limfoidalnej). Wywołują zmiany degeneracyjne i martwicę nabłonka dróg oddechowych, przewodu pokarmowego, spojówki. W ciężkich przypadkach może dojść do uogólnienia zakażenia.
Chorobotwórczość
Choroby wywoływane przez adenowirusy dotyczą głównie oczu, układu oddechowego i przewodu pokarmowego:
* zakażenia dróg oddechowych u dzieci – są one często bezobjawowe, zwłaszcza w przypadku adenowirusa 2. Istnieje tutaj zależność od wieku: małe dzieci wykazują zwykle nieżyt nosa, zaś starsze – zapalenie gardła
* zakażenie oddechowe u rekrutów – występuje w dużych zbiorowiskach ludzkich, np. w koszarach, stąd nazwa
* tzw. oko stoczniowca – jest to choroba oczu przenoszona za pomocą niesterylnych narzędzi medycznych
* choroby jelit – występują u niemowląt – mogą to być zapalenia jelit lub wgłobienie jelit
* ostre zapalenia pęcherza moczowego – występują u niemowląt
* zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych – występuje u niemowląt
Ponadto u osób otyłych jest większa częstotliwość infekcji niektórymi adenowirusami (adenowirus Ad-36).
Przypisy
Bibliografia
*
*
