Adelajda Biała Knegini
Adelajda Biała Knegini to postać historyczna, która, według tradycji, miała być córką Mieszka I i żoną księcia Gejzy z Węgier. Pierwsze wzmianki o niej znajdują się w Kronice polsko-węgierskiej z XIII wieku, która opisuje jej rolę w nawracaniu Gejzy na chrześcijaństwo oraz rodzeniu syna, Stefana, późniejszego świętego.
Adelajda w przekazach kronikarskich
Wspomniana w Kronice polsko-węgierskiej, Adelajda miała przyczynić się do chrystianizacji Węgier. Historiografia z XIX wieku wykazała jednak, że jest to postać fikcyjna, a prawdziwą żoną Gejzy była Sarolta, znana jako Beleknegini.
Adelajda w historiografii
- Wczesne wzmianki wskazują na Adelajdę jako młodszą córkę Siemomysła i siostrę Mieszka I.
- Stanisław Zakrzewski sugerował, że była ona drugą żoną Gejzy i macochą Stefana I.
- Inne hipotezy przypisują imię Adelajda córce Mieszka II, żonie króla Beli I.
Większość teorii dotyczących Adelajdy opiera się na legendach oraz nieweryfikowalnych źródłach, co prowadzi do wniosku, że jej istnienie nie jest uznawane przez współczesnych historyków.
Adelajda w literaturze pięknej
W literaturze polskiej postać Adelajdy została ukazana w wierszu „O Adelajdzie, zrodzonej w Gnieźnie Białej Knegini”, analizowanym przez Dawida Junga. Autor podkreślał jej wpływ na relacje polsko-węgierskie oraz wprowadzał legendę o „pierścieniu świętowojciechowym”, który miał rzekomo otrzymać od świętego.
Bibliografia
- Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 1895.
- Györffy G., Święty Stefan I. Król Węgier i jego dzieło, Warszawa 2003.
- Jasiński K., Rodowód pierwszych Piastów, Wrocław-Warszawa 1992.
- Sroka S. A., Historia Węgier do 1526 roku, Bydgoszcz 2000.
- Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 2007.
- Zakrzewski S., Bolesław Chrobry Wielki, Kraków 2000.
Literatura uzupełniająca
Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989.
