Abbas I Wielki
Abbas I Wielki (1571-1629) był szachem Persji z dynastii Safawidów, panującym od 1587 roku. Urodził się w Heracie jako syn szacha Mohammada Chodabande i gruzińskiej księżniczki. Jego rządy przyczyniły się do modernizacji państwa perskiego poprzez reformy administracyjne, rozwój armii oraz handlu.
Początki panowania
W październiku 1588 roku Abbas przeprowadził zamach stanu, detronizując swojego ojca. W kraju panowała anarchia, a Uzbecy zdobyli kontrolę nad Chorezm. Abbas odniósł jednak zwycięstwo w bitwie pod Heratem, co pozwoliło na wyparcie wrogów z granic Persji.
Pierwsza wojna z Osmanami
Po przeniesieniu stolicy do Isfahanu w 1592 roku, Abbas zreorganizował armię z pomocą Anglika Roberta Shirley’a. W 1603 roku pokonał Osmanów, odzyskując Bagdad i inne terytoria. Sukcesy militarnie kontynuował, zdobywając kolejne regiony, w tym Szirwan i Kurdystan.
Druga wojna z Osmanami
W 1615 roku Abbas stłumił powstanie w Gruzji, co wiązało się z masowymi deportacjami i mordami. W kolejnych latach, po obleganiu Bagdadu, miasto zostało odzyskane w 1623 roku. Abbas zaanektował także wyspę Ormuz, co przyczyniło się do rozwoju handlu perskiego.
Charakterystyka
Abbas był skutecznym dyplomatą, dążącym do zawarcia sojuszy przeciwko Osmanom. Rządził z zasadą tolerancji religijnej, wspierając sztukę i architekturę. Jego okrucieństwo wobec rodziny, w tym zamordowanie najstarszego syna, rzuca cień na jego rządy. Po śmierci pozostawił państwo rozciągające się od Tygrysu do Indusu, a jako sukcesora wyznaczył wnuka Safiego.
Podsumowanie
Abbas I Wielki znacząco wpłynął na historię Persji, wprowadzając liczne reformy i umacniając państwo. Jego rządy były jednak naznaczone brutalnością, co wpłynęło na jego wizerunek w historii.