76 mm Armata Polowa wz. 1902
76 mm armata polowa wz. 1902, znana również jako polewaja puszka obrazca 1902 goda, to rosyjska armata kal. 76,2 mm, która była standardowym uzbrojeniem polowym podczas I wojny światowej i była używana jeszcze w czasie II wojny światowej. Początkowo klasyfikowana w Rosji jako armata 3-calowa, po rewolucji wprowadzono oznaczenie w milimetrach.
Konstrukcja armaty wz. 1902 była inspirowana francuskim działem 75 mm wz. 1897. Produkcja odbywała się głównie w zakładach Putiłowskich w Petersburgu do lat 20. XX wieku, a rozwinięciem tego modelu była armata wz. 1902/30. Kaliber 75 mm był uznawany za uniwersalny i szeroko stosowany w armatach polowych w wielu armiach.
Użycie przez Wojsko Polskie
Wojsko Polskie posiadało kilkaset armat wz. 1902 od 1918 roku. W 1926 roku zdecydowano o przekalibrowaniu większości z nich na 75 mm, co miało na celu ujednolicenie amunicji z francuskimi armatami. W latach 20. XX wieku wymieniono również ponad 100 armat na modele francuskie. Mimo tego, z powodu zapasów amunicji kal. 76,2 mm, niektóre armaty pozostały w oryginalnym kalibrze; w sierpniu 1939 roku było ich 89.
Armaty te zyskały potoczną nazwę „armata prawosławna”. W 1939 roku utworzono z nich 22 dwudziałowe plutony artylerii pozycyjnej, które brały udział w działaniach wojennych, m.in. w Armii „Modlin” oraz w Obszarze Warownym „Grodno”.
- Plutony z armatami wz. 1902 brały udział w walkach w różnych rejonach:
- Armia „Modlin” – Różan, Pułtusk, twierdza Modlin
- SGO „Narew” – Wizna, Osowiec
- Armia „Karpaty” – Nowy Sącz
- Armia „Kraków” – pododcinki w Sucha i Obszar Warowny „Śląsk”
Jedna z armat, należąca do 111. plutonu, była używana przez Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte. W trakcie działań wojennych powstały także improwizowane pododdziały artylerii z użyciem armat wz. 1902.
Przypisy
Bibliografia
- Kategoria: Rosyjska broń artyleryjska I wojny światowej
- Kategoria: Uzbrojenie artylerii II Rzeczypospolitej
- Kategoria: Rosyjskie holowane armaty polowe
- Kategoria: Radzieckie holowane armaty polowe