38 Dywizja Piechoty Rezerwowa
38 Dywizja Piechoty Rezerwowa (38 DP rez.) była jednostką piechoty Wojska Polskiego II RP, która brała udział w kampanii wrześniowej 1939 roku. Dywizja została zorganizowana w Łunińcu, a jej początkowe działania miały miejsce w rejonie Dobromila. Uczestniczyła w walkach pod Janowem oraz nad Wereszycą, a jej zniszczenie miało miejsce pod Hołoskiem podczas próby przebicia się do Lwowa.
Formowanie dywizji
38 DP rez. nie istniała w organizacji pokojowej. Została sformowana poza planem mobilizacyjnym „W” od 31 sierpnia 1939 roku, w oparciu o jednostki Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP), takie jak Brygada KOP „Polesie”. Mobilizację przeprowadzono w kilku pułkach piechoty oraz w szwadronie kawalerii.
Walki w kampanii wrześniowej
Początkowo dywizja miała wspierać działania Armii „Kraków” i Armii „Karpaty”. Po skoncentrowaniu w rejonie Niżankowic, 10 września dywizja otrzymała rozkaz przejścia do Medyki. Następnie, po trudności w cofnięciu kolumny, zdecydowano się na kontynuację marszu. 12 września dywizja zmieniła kierunek na Mościska, włączając się do zgrupowania gen. Kazimierza Sosnkowskiego. Podczas walk na Lwów, dywizja zdobyła Sądową Wisznię, lecz ostatecznie została okrążona i wykrwawiona do końca, tracąc większość swoich żołnierzy.
Organizacja i obsada personalna
Obsada personalna dowództwa 38 DP rez. obejmowała:
- dowódca dywizji: płk Alojzy Wir-Konas
- szef sztabu: ppłk Tadeusz Wallich
- dowódca piechoty dywizyjnej: płk Józef Pecka
- dowódca artylerii dywizyjnej: płk Stefan Zielke
Planowana organizacja wojenna dywizji nie została w pełni zrealizowana, a wiele jednostek, w tym kompanię saperów i łączności, nie udało się zmobilizować. W dniach 7–9 września do dywizji nie dotarły niektóre jednostki artylerii i sanitarne, co wpłynęło na jej zdolności bojowe podczas kampanii.
Podsumowanie
38 Dywizja Piechoty Rezerwowa odegrała ważną rolę w kampanii wrześniowej, jednak z powodu trudnych warunków i braku wsparcia, uległa zniszczeniu. Jej historia jest przykładem determinacji i poświęcenia polskich żołnierzy w obliczu agresji.
