30 Poleska Dywizja Piechoty
30 Poleska Dywizja Piechoty (30 DP) była jednostką piechoty Wojska Polskiego II RP, utworzoną na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych z dnia 20 grudnia 1920. W okresie pokoju jej dowództwo miało siedzibę w Kobryniu, a w skład dywizji wchodziły 82, 83 i 84 pułk piechoty oraz 30 pułk artylerii lekkiej.
Działania w kampanii wrześniowej 1939
W kampanii wrześniowej 30 DP walczyła w ramach Armii „Łódź”. Od 1 września dywizja koncentrowała się na obronie rejonu Działoszyna, stawiając opór niemieckim atakom. W czasie odwrotu stanowiła trzon Zgrupowania gen. Thomméego, a w walkach straciła niemal cały 83 pułk piechoty.
Organizacja i mobilizacja
Przed mobilizacją w marcu 1939 dywizja była zorganizowana w następujący sposób:
- Dowództwo 30 DP w Kobryniu
- 82 pułk piechoty w Brześciu
- 83 pułk piechoty w Kobryniu
- 84 pułk piechoty w Pińsku
- 30 pułk artylerii lekkiej w Brześciu
- 30 dywizjon artylerii ciężkiej w Brześciu
- Kompania łączności 30 DP w Brześciu
Walki w pierwszych dniach września
1 września siły niemieckie zaczęły atakować pozycje 30 DP. 83 pułk piechoty stoczył zacięte walki, opóźniając niemieckie natarcie. 2 września dywizja musiała się wycofać, a 4 września zdołała odeprzeć niemieckie ataki w rejonie Szczercowa.
Ostateczne walki i kapitulacja
Po intensywnych walkach, 12 września dywizja dotarła do lasu na zachód od Żyrardowa, gdzie stoczyła walki z niemiecką 19 DP. 13 września dywizja rozpoczęła wycofywanie się w kierunku Modlina, gdzie walczyła do kapitulacji 29 września 1939.
Ośrodek Zapasowy 30 DP
Ośrodek Zapasowy 30 DP znajdował się w Kobryniu. Po decyzji Naczelnego Dowództwa o obronie Polesia, sformowano na jego bazie pułki piechoty, które walczyły w składzie Dywizji Piechoty „Kobryń”.
Reaktywacja w Armii Krajowej
W lipcu 1944 roku, w okolicach Siemiatycz, powstała 30 Dywizja Piechoty Armii Krajowej (kryptonim „Twierdza”) pod dowództwem ppłk. Henryka Krajewskiego.
Uwagi
30 Poleska Dywizja Piechoty miała znaczący wpływ na obronę Polski w 1939 roku, mimo znacznych strat i trudności w walkach z przeważającymi siłami niemieckimi.
