Siły Zbrojne II RP
Siły Zbrojne II Rzeczypospolitej Polskiej składały się z wojsk lądowych oraz Marynarki Wojennej. Wojsko obejmowało jednostki organizacyjne wojska stałego, Obrony Narodowej oraz Korpusu Ochrony Pogranicza.
16 Eskadra Towarzysząca
16 Eskadra Towarzysząca, utworzona w 1937 roku, była pododdziałem lotnictwa Wojska Polskiego. W kampanii wrześniowej pełniła rolę jednostki dyspozycyjnej dowódcy Okręgu Korpusu nr I oraz naczelnego dowódcy Lotnictwa.
Formowanie i organizacja
Eskadra została sformowana na lotnisku Okęcie w Warszawie w październiku 1937 roku na podstawie rozkazu DDO MSWojsk. L.dz. 4359 z 19 lipca 1937. Oparta na IV plutonie IV/13 eskadry towarzyszącej, jej wyposażenie stanowiły samoloty Lublin R-XIIID. Wspólnie z 13 i 19 eskadrą tworzyła VI/1 dywizjon towarzyszący.
Działania w 1939 roku
Wiosną 1939 roku eskadra uczestniczyła w ćwiczeniach w rejonie Czerwonego Boru oraz szkole ognia na poligonie Trauguttowo. Mobilizacja miała miejsce w dniach 24-25 sierpnia, a jednostka została przekształcona w 16 eskadrę obserwacyjną.
Kampania wrześniowa
- 1-2 września – brak działalności bojowej, eskadra w dyspozycji gen. dyw. Edwarda Trojanowskiego.
- 3 września – przemieszczenie do Ogrodzienic, gdzie brakowało rozkazów bojowych.
- 5 września – przerzut na lądowisko Kołbiel, eskadra stała się jednostką łącznikową.
- 6-10 września – kolejne przeniesienia między lądowiskami z realizacją zadań łącznikowych.
- 12-14 września – brak łączności i bombardowanie lotniska Hutniki przez Luftwaffe.
- 17 września – rozkaz ewakuacji do Rumunii, decyzja o spaleniu samolotów z powodu braku map i złych warunków.
Uzbrojenie
W chwili wybuchu II wojny światowej eskadra dysponowała 7 samolotami Lublin R.XIII oraz 2 samolotami RWD-8.
Podsumowanie
16 Eskadra Towarzysząca odegrała istotną rolę w działaniach lotniczych Wojska Polskiego w 1939 roku, mimo trudności i ograniczeń związanych z mobilizacją i sytuacją bojową.