152 Eskadra Myśliwska
152 Eskadra Myśliwska była jednostką lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej. Sformowana w 1937 roku na lotnisku Porubanek, powstała na bazie rozformowanej 143 eskadry myśliwskiej z Torunia. W kampanii wrześniowej 1939 roku walczyła w składzie Armii „Modlin”, a jej godło to „Kondor walczący” w kolorze czerwonym na białym tle.
Okres Pokoju
W 1937 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych zarządziło utworzenie dwueskadrowego dywizjonu myśliwskiego w 5 pułku lotniczym. 152 eskadra myśliwska, wspólnie z 151 eskadrą, weszła w skład III dywizjonu myśliwskiego, a jej wyposażenie stanowiły samoloty PZL P.11. W latach 1937-1938 eskadra doskonaliła organizację i umiejętności pilotów, biorąc udział w zawodach lotniczych w 1938 roku, gdzie zdobyła I miejsce.
Działania w 1939 roku
Na początku 1939 roku eskadra prowadziła szkolenia oraz wystawiała klucze alarmowe. W sierpniu tego roku przeprowadzono mobilizację, a 24 sierpnia wszystkie samoloty odleciały na lotnisko alarmowe w Jaszunach.
Walki w Kampanii Wrześniowej
1 września 1939 roku eskadra została postawiona w stan alarmowy po ogłoszeniu wojny. W pierwszych dniach konfliktu, piloci wykonywali loty bojowe, odnosząc zarówno sukcesy, jak i straty. 3 września zestrzelili samoloty niemieckie, a 4 września wsparli wyprawę 41 eskadry rozpoznawczej, zestrzelając balon obserwacyjny. Z powodu trudnej sytuacji wojskowej Armii „Modlin”, dowództwo nakazało wycofanie jednostki za Wisłę, co wiązało się z chaotycznym przegrupowaniem.
W kolejnych dniach 152 Eskadra wykonywała loty patrolowe, biorąc udział w walkach z niemieckimi samolotami. Ostatecznie, z powodu braku paliwa i trudności z koordynacją, eskadra została zmuszona do kolejnych przegrupowań. 17 września dwa samoloty odleciały do Rumunii, a reszta personelu przekroczyła granicę w nocy z 18 na 19 września.
Obsada i Samoloty
We wrześniu 1939 roku eskadra dysponowała dziewięcioma samolotami PZL P.11c oraz jednym PZL P.11a.
Upamiętnienie
- Tradycje 152 eskadry myśliwskiej kontynuował 317 dywizjon myśliwski w Wielkiej Brytanii.
Wypadki Lotnicze
- 3 lipca 1939 roku w wyniku zderzenia w powietrzu zginęli ppor. Edward Gruba i kpr. Edward Zdzitowiecki.
