14 Wielkopolska Dywizja Piechoty
14 Wielkopolska Dywizja Piechoty (14 DP) była jednostką piechoty w Armii Wielkopolskiej oraz Wojsku Polskim II RP. Jej dowództwo znajdowało się w Poznaniu, a w skład dywizji wchodziły 55., 57. i 58. pułk piechoty oraz 14. pułk artylerii lekkiej.
Formowanie dywizji
Dywizja została utworzona w styczniu 1919 roku jako 1 Dywizja Strzelców Wielkopolskich. Dowódcą został gen. por. Filip Stanisław Dubiski. Wkrótce powstały kolejne pułki i bataliony, a 10 grudnia 1919 roku dywizja została przemianowana na 14 DP.
- Skład dywizji w 1923 roku:
- 55 pułk piechoty
- 57 pułk piechoty
- 58 pułk piechoty
- 14 pułk artylerii lekkiej
Dywizja w okresie pokoju
Po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej, dywizja przeszła demobilizację i reorganizację. W 1921 roku, w wyniku nowych struktur, 14 DP składała się z 3 pułków piechoty i 1 pułku artylerii. W 1939 roku dywizja była częścią Armii „Poznań” i brała udział w mobilizacji przed wybuchem II wojny światowej.
Kampania wrześniowa
Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, 14 DP miała za zadanie obronę Poznania i linii Kruszwica–Warta. Dywizja walczyła w bitwie nad Bzurą, gdzie odniosła wstępne sukcesy, zdobywając Piątek, jednak napotkała trudności w dalszych natarciach z powodu braku wsparcia i przewagi nieprzyjaciela.
12 września 1939 roku dywizja otrzymała rozkaz wycofania się. Po różnych zmaganiach, część oddziałów dotarła do Warszawy, gdzie wzięli udział w obronie stolicy do jej kapitulacji 28 września.
Organizacja wojenna dywizji we wrześniu 1939
- Kwatera Główna 14 DP
- 55 pułk piechoty
- 57 pułk piechoty
- 58 pułk piechoty
- 14 pułk artylerii lekkiej
- 14 dywizjon artylerii ciężkiej
- 14 batalion saperów
- szwadron kawalerii dywizyjnej nr 14
Obsada personalna dowództwa dywizji w 1939 roku
- Dowódca dywizji – gen. bryg. Franciszek Seweryn Wład
- Dowódca piechoty dywizyjnej – płk Mieczysław Łukoski
- Dowódca artylerii dywizyjnej – płk art. Zygmunt Kazimierz Karasiński
- Szef sztabu – ppłk dypl. Jan Kobylański
Podsumowanie
14 Wielkopolska Dywizja Piechoty odegrała istotną rolę w historii Wojska Polskiego, biorąc udział w wielu kluczowych wydarzeniach wojskowych w okresie międzywojennym i podczas II wojny światowej. Jej historia jest przykładem determinacji i poświęcenia polskich żołnierzy.
