„`html
Wyniki długotrwałych badań ujawniają bezpośredni związek pomiędzy regularnym spożywaniem coli, innych napojów gazowanych i słodzonych a ryzykiem raka jamy ustnej. Dotychczas nowotwór ten często kojarzono głównie z paleniem tytoniu i alkoholem, które uważano za najistotniejsze czynniki ryzyka.
Wzrastające zagrożenie
Częstość występowania raka jamy ustnej rośnie na całym świecie. Zjawisko to dotyczy nie tylko osób starszych; nowotwory złośliwe mogą występować również u młodych ludzi poniżej 45. roku życia, którzy nie palą i nie piją alkoholu regularnie. Naukowcy dostrzegają, że czynniki ryzyka, takie jak palenie tytoniu, marihuana oraz alkohol, nie wyjaśniają w pełni tej tendencji. Uznaje się, że przewlekłe zapalenia zębów, w tym zapalenie przyzębia, mogą sprzyjać rozwojowi raka, co skłania badaczy do analizy wpływu dodanego cukru, głównie pochodzącego z napojów gazowanych.
Nowe odkrycia
Ostatnie badania przeprowadzone na grupie 160 tysięcy kobiet wykazały, że spożycie coli, napojów bezalkoholowych oraz mrożonej herbaty zwiększa ryzyko raka języka, podniebienia, dziąseł i innych obszarów jamy ustnej niemal pięciokrotnie, co jest szczególnie alarmujące dla młodszych konsumentów.
Charakterystyka nowotworu
Rak jamy ustnej to złośliwy nowotwór, który może dotknąć wszelkie obszary jamy ustnej, w tym język, wargi oraz dziąsła. W Niemczech około 10 tysięcy osób rocznie otrzymuje diagnozę raka jamy ustnej, a u mężczyzn ten rodzaj nowotworu zajmuje dziewiątą pozycję wśród najczęściej występujących. Ważnym czynnikiem wpływającym na rokowania jest zajęcie węzłów chłonnych szyjnych, co występuje często, a małe guzy można leczyć chirurgicznie lub radioterapią. Jednak w przypadku przerzutów w inne organy, na przykład płuca, wyleczenie staje się praktycznie niemożliwe.
Wpływ tytoniu i alkoholu
Z danych wynika, że osoby palące tytoń lub spożywające alkohol są znacznie bardziej narażone na rozwój raka jamy ustnej. Badania z 2014 roku wykazały, że ryzyko u palaczy tytoniu może być dziesięciokrotnie wyższe. Połączenie obu tych czynników zaostrza ryzyko – w 1988 roku opublikowano badania wskazujące na 35-krotne zwiększenie ryzyka u osób stosujących intensywnie oba nawyki. WHO wskazuje, że tytoń odpowiada za około 90% przypadków nowotworów jamy ustnej, a alkohol potęguje to ryzyko.
Cukier jako czynnik ryzyka
Od dekad uznawano alkohol i tytoń za głównych winowajców w rozwoju raka jamy ustnej. Cukier, poprzez przewlekłe stany zapalne i insulinooporność, zyskuje coraz większą uwagę jako potencjalny czynnik ryzyka. Badania z 2007 roku również podkreślają, że cukier, zwłaszcza z napojów słodzonych, może być szkodliwy dla zdrowia jamy ustnej.
Dlaczego napoje słodzone są niebezpieczne?
Wysokie spożycie cukru wynika głównie z napojów, a nie tylko słodyczy. W Niemczech aż 36% cukru pochodzi z coli, napojów gazowanych i soków owocowych. Ponadto, udowodniono, że cukier sprzyja rozwojowi bakterii, prowadząc do uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej oraz zapaleń przyzębia, co może inicjować procesy nowotworowe.
Wnioski z badań
Ostatnie analizy przeprowadzone przez badaczy z Uniwersytetu Waszyngtońskiego i Harvard T.H. Chan School of Public Health podkreślają bezpośredni związek między spożyciem słodkich napojów a ryzykiem raka jamy ustnej, nawet wśród osób, które nie mają typowych czynników ryzyka. Uczestnicy, w tym 162 602 kobiety, byli obserwowani przez 30 lat, a ryzyko nowotworów u tych, którzy pili przynajmniej jeden słodki napój dziennie, wzrosło pięciokrotnie.
Potencjalne mechanizmy działania
Badania wskazują na dwa możliwe mechanizmy: przewlekłe zapalenie, które wpływa negatywnie na mikrobiom jamy ustnej oraz substancje słodzące zwiększające produkcję insuliny, co może sprzyjać rozwojowi raka. Choć badanie ma swoje ograniczenia, zwłaszcza w kontekście liczby przypadków, zwraca uwagę na problem nadmiernego spożycia cukru w kontekście zdrowia publicznego.
Artykuł bazuje na danych z serwisu FITBOOK oraz opracowaniu Anny Echtermeyer. Pokazuje on, jak poważny problem stanowi nadmiar cukru w diecie, nie tylko w kontekście raka jamy ustnej, ale również chorób metabolicznych i sercowo-naczyniowych.
„`
