Wybory prezydenckie zbliżają się wielkimi krokami, a już 18 maja 2025 roku odbędzie się pierwsza tura głosowania. Przed tym ważnym dniem zostanie wprowadzona cisza wyborcza, która wprowadza szereg zakazów dotyczących promocji kandydatów. Każdy obywatel powinien być świadomy zasad, aby nie narazić się na poważne konsekwencje prawne. W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak dokładnie funkcjonuje cisza wyborcza oraz jakie sankcje mogą grozić za jej złamanie.
CISZA WYBORCZA – KIEDY I JAK DŁUGO TRWA?
Okres ciszy wyborczej rozpocznie się w nocy z piątku na sobotę, a więc o północy 17 maja 2025 roku. Zasady te będą obowiązywać przez całą sobotę i niedzielę, aż do końca głosowania w dniu wyborów, czyli o godzinie 21:00. W przypadku, gdy w którejkolwiek z komisji głosowanie potrwa dłużej, zakazy związane z ciszą wyborczą będą obowiązywać aż do zamknięcia tej komisji.
PROHIBICJE PODCZAS CISZY WYBORCZEJ
W czasie trwania ciszy wyborczej obowiązuje całkowity zakaz przeprowadzania agitacji. Jakiekolwiek formy promowania kandydatów są zabronione, zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w sieci. Obejmuje to organizowanie spotkań, rozdawanie materiałów promocyjnych, zamieszczanie postów zachęcających do oddania głosu na konkretne osoby, a także każdą formę komunikacji, która sugeruje poparcie dla kandydata. Zakaz ten dotyczy również prywatnych profili w mediach społecznościowych, niezależnie od zasięgu publikowanych treści.
KARY ZA NARUSZENIE ZASAD
Szczególne restrykcje dotyczą publikacji wyników badań opinii publicznej. Publikowanie sondaży, prognoz czy analiz w tym okresie może skutkować grzywną wynoszącą od pół miliona do miliona złotych. Zakaz ten obejmuje zarówno media tradycyjne, jak i cyfrowe, łącznie z serwisami społecznościowymi oraz blogami. Dodatkowo, zabronione jest komentowanie już opublikowanych danych w sposób sugerujący przewidywane wyniki wyborów.
Materiały kampanijne wyłożone przed rozpoczęciem ciszy mogą pozostać na swoim miejscu, jednak wszelkie działania związane z ich modyfikacją, przenoszeniem czy odnawianiem są surowo zabronione. Każda z takich czynności może zostać uznana za agitację i prowadzić do odpowiedzialności prawnej.
Naruszenie zasad ciszy wyborczej wiąże się z poważnymi konsekwencjami finansowymi oraz prawnymi. Zgodnie z artykułem 81 Kodeksu wyborczego, za prowadzenie agitacji czy publikowanie sondaży w tym czasie można otrzymać grzywnę od 500 tys. zł do nawet miliona złotych. W mniej poważnych przypadkach, gdzie złamanie zasad ma mniejszy charakter, można otrzymać mandat w wysokości kilku tysięcy złotych. Jeżeli jednak czyn byłby celowy i mógłby wpłynąć na wyniki wyborów, istnieje także możliwość nałożenia kary pozbawienia wolności, sięgającej do dwóch lat.
PRAWO REGULUJĄCE CISZĘ WYBORCZĄ
Zasady dotyczące ciszy wyborczej ustanowione są w Kodeksie wyborczym, a szczególnie w artykule 107. Akt ten określa sposób prowadzenia kampanii oraz zasady, których nie wolno naruszać. Dzięki tym regulacjom ma być zapewniona transparentność przebiegu wyborów oraz wzmacniane zaufanie obywateli do instytucji państwowych.
Warto pamiętać, że przestrzeganie przepisów dotyczących ciszy wyborczej jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale przede wszystkim kwestią etyczną, która ma na celu ochronę integralności demokratycznego procesu wyborczego. Obserwując rozwój sytuacji, warto być czujnym i odpowiedzialnym obywatelem, który czyni wszystko, aby wybory odbyły się w duchu fair-play.
