W Niemczech na ulicach mieszka ponad pół miliona osób, w tym znaczna liczba Polaków, z których około pięciu tysięcy znajduje się w Berlinie. Janusz, który spędził na ulicy już dziesięć lat, podkreśla, jak ważne jest, aby nowi bezdomni znaleźli sobie towarzystwo. Poinformował Tomasza, który jest nowicjuszem w życiu na ulicy, że samotność może być niebezpieczna. Ostatnie trzy lata Janusz spędził w Berlinie po deportacji z Holandii. – Warto mieć kogoś, by można było rozmawiać i wspierać się nawzajem – dodaje. Problem bezdomności w Niemczech staje się coraz większy, a skutecznych rozwiązań wciąż brakuje.
Życie na ulicy
Tomasz, około czterdziestki, pochodzi ze wschodniej Polski. Pracował regularnie w Niemczech poprzez polskie agencje, jednak tydzień temu stracił pracę bez wyjaśnienia, co kosztowało go nie tylko źródło utrzymania, ale też dach nad głową. Teraz, z jedną torbą i plecakiem, stara się odnaleźć w nowej rzeczywistości. – To dziwne uczucie – mówi. – Wczoraj miałeś hotelowy pokój, a dzisiaj nie wiesz, gdzie przespać noc.
Przez kilka dni Tomasz nocował na dworcu autobusowym ZOB, gdzie spał, aż strażnicy go wygnali. Ostatecznie trafił do kafejki dla bezdomnych na Dworcu Centralnym, gdzie mógł na chwilę usiąść i odpocząć bez obaw o brak akceptacji. To miejsce dało mu dostęp do ważnych informacji o pomocy, co jest nieocenione dla kogoś, kto nie zna języka.
Prawdziwe historie
Janusz, z którymi spotkał się Tomasz, od lat doświadcza trudności z alkoholem i przyznaje, że nie zamierza wracać do Polski. Uważa, że samodzielne życie na ulicy jest niebezpieczne i łatwo wpaść w sidła kryminalistów. – Lepiej być w grupie, niż samotnie – ostrzega. Pomoc, jaką oferuje organizacja Caritas dla osób bezdomnych w Niemczech, jest często nieadekwatna do potrzeb.
Statystyki pokazują, że populacja bezdomnych w Niemczech wciąż rośnie, a szczególnie wielu Polaków osiedla się w Berlinie. Tomasz Skajster, neurochirurg z szpitala Vivantes Klinikum Friedrichshain, zauważa, że problem dotyka wielu Polaków, którzy często trafiają do szpitali z poważnymi schorzeniami po dłuższym zamieszkaniu na ulicy. – Każdej nocy zjawia się u nas kilku Polaków, a w skali roku co drugi pacjent bezdomny jest Polakiem – mówi.
System wsparcia i jego problemy
W Berlinie dostęp do pomocy społecznej jest ograniczony, szczególnie dla Polaków. Abstrakcyjne wymagania dotyczące zameldowania i samodzielności sprawiają, że wielu z nich nie kwalifikuje się do wsparcia. Osoby bezdomne często doświadczają problemów zdrowotnych, psychicznych i prawnych, które są ze sobą powiązane. Katarzyna Niewiedział, przedstawicielka rządu landu Berlin, podkreśla, że Polacy znajdują się w trudnej sytuacji, a wiele z potencjalnych rozwiązań działa jedynie teoretycznie.
W Hanowerze sytuacja jest nieco inna, ponieważ niewielu Polaków mieszkających tam doświadcza bezdomności. Sylwia Jasion, pracowniczka opieki społecznej, zauważa, że większość z nich to ofiary nieuczciwych pracodawców. W odmienności dla Berlina, w Hanowerze cudzoziemców deportuje się zgodnie z prawem, co oznacza, że osoby bezdomne nie mają możliwości pozostania w mieście.
Co dalej?
Pomimo wizji zakończenia problemu bezdomności do 2030 roku w Unii Europejskiej, Polacy pozostają w trudnej sytuacji. Bezdomność nie jest problemem prostym do rozwiązania, a kluczem do wyjścia z tej trudnej sytuacji, według ekspertów, pozostaje znalezienie pracy. Tomasz ma nadzieję, że w najbliższym czasie znajdzie uczciwego pracodawcę, który pomoże mu wyjść z trudnej sytuacji. Może mu się udać, ale to wymaga czasu i wysiłku, a niewiele osób ma tyle szczęścia.
Obraz bezdomności w Niemczech, z perspektywy Polaka, jest przerażający. Liczbę Polaków, którzy żyją na ulicach, trudno oszacować, lecz ich liczba wydaje się tylko rosnąć. Czas pokaże, czy nowe reformy w systemie wsparcia przyczynią się do realnej zmiany.
Źródło/foto: Interia
