Niebawem odbędą się przedterminowe wybory parlamentarne w Niemczech, które zaplanowane są na 23 lutego. Prezydent Frank-Walter Steinmeier, ogłaszając tę datę, wywołał falę spekulacji na temat potencjalnych zwycięzców. Głównym faworytem wydaje się być chadecka unia CDU/CSU, ale rosnące poparcie dla eurosceptycznej Alternatywy dla Niemiec (AfD) budzi niepokój. W programie AfD znajduje się m.in. propozycja wyprowadzenia Niemiec z Unii Europejskiej, co może mieć poważne konsekwencje także dla Polski.
WYNIKI SONDAŻY I POLITYCZNE NAPIĘCIA
Aktualne sondaże wskazują, że CDU/CSU może liczyć na nieco ponad 30% głosów, podczas gdy AfD zbiera około 20%. Niemieckie media są niemal pewne, że kanclerza Olafa Scholza zastąpi Friedrich Merz, przewodniczący chadeckiej unii.
Oceny poparcia dla AfD wzbudzają żywe emocje wśród komentatorów. Ta populistyczna partia zyskuje na znaczeniu, a w swoim programie postuluje m.in. opuszczenie strefy euro oraz wyjście z Unii Europejskiej. Z tego powodu nadchodzące wybory mogą okazać się przełomowe dla niemieckiej polityki.
PERSPEKTYWY RZĄDU I WPŁYW NA UNIĘ EUROPEJSKĄ
Ekspert Bartłomiej Kot z Fundacji Kazimierza Pułaskiego zwraca uwagę, że perspektywa wejścia AfD w skład rządu federalnego jest na ten moment wątpliwa. Obecnie partie mainstreamowe stosują tzw. kordon sanitarny, starając się zablokować wpływy AfD. Niemniej jednak, zmiany w niemieckiej polityce, wynikające z kryzysu gospodarczego oraz geopolitycznych wyzwań, mogą sprzyjać populistom.
Według Kota, wynik AfD, który mógłby przewyższyć wyniki SPD, byłby szokiem dla niemieckiej sceny politycznej, ale niekoniecznie wpłynąłby bezpośrednio na kształt rządu. Istotnym czynnikiem będą stanowiska CDU/CSU oraz ich podejście do tworzenia koalicji. W perspektywie długoterminowej kluczowe będzie to, na ile elektorat będzie skłonny wspierać partie skrajne.
MIGRACJA I BEZPIECZEŃSTWO
Kwestia migracji oraz jej wpływ na bezpieczeństwo wewnętrzne Niemiec dołoży się do napięć politycznych po wyborach. Rośnie także zagrożenie geopolityczne, jak choćby agresja Rosji na Ukrainę, co może wymusić na rządzie większą elastyczność w podejściu do reform. Konieczność przemyślenia struktury budżetu państwa związana z rosnącymi wydatkami na obronność oraz zabezpieczenie społeczne może implikować zmiany w konstytucji i współpracę z partiami skrajnymi w nowym Bundestagu.
IMPLIKACJE DLA POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ
Enigmatyczna sytuacja w Niemczech bezpośrednio wpływa na funkcjonowanie Unii Europejskiej. Kot podkreśla, że niemiecka zdolność do podejmowania kluczowych decyzji w ramach UE była osłabiona przez wewnętrzne napięcia, w tym rywalizację między kanclerzem Scholzem a minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock.
Przyszłość współpracy w UE zależeć będzie od stabilności nowego rządu i zdolności do rozwiązania kluczowych problemów gospodarczych. Jak zaznacza analityk, brak modernizacji niemieckiej gospodarki oraz długotrwały kryzys ekonomiczny mogą być niekorzystne dla Warszawy, biorąc pod uwagę silne powiązania ekonomiczne obu krajów. Ostatecznie, przyszłe decyzje rządu niemieckiego będą miały istotny wpływ na pozycję Unii Europejskiej w kontekście konkurencyjności oraz zdolności obronnych.
