Osoby borykające się z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) stają w obliczu wyjątkowych codziennych wyzwań. Najnowsze badania brytyjskie przynoszą jednak jeszcze bardziej alarmujące informacje: osoby te mogą umierać wcześniej niż ci, którzy nie mają tej diagnozy. Szczególnie niepokojące jest to, że kobiety z ADHD mogą stracić więcej lat życia w porównaniu do mężczyzn.
ADHD – złożony problem zdrowotny
ADHD to zaburzenie neurobiologiczne, które zwykle kojarzone jest z dzieciństwem, lecz u wielu osób utrzymuje się również w dorosłym życiu. Osoby dotknięte ADHD narażone są nie tylko na problemy zdrowotne, ale także na trudności w sferze społecznej i zawodowej. Istnieją dowody sugerujące, że osoby z tym zaburzeniem mają wyższe ryzyko przedwczesnej śmierci, chociaż brakowało dotychczas dokładnych szacunków długości ich życia. Nowa analiza brytyjskich danych zdrowotnych pozwoliła po raz pierwszy określić, o ile krócej żyją dorośli z ADHD w porównaniu do reszty populacji. Okazuje się, że ich żywotność jest znacznie krótsza, a różnice te są bardziej wyraźne wśród kobiet.
Metodologia badania
Celem badania było oszacowanie oczekiwanej długości życia dorosłych z ADHD w Wielkiej Brytanii. W przeprowadzonym badaniu wykorzystano dane medyczne pochodzące z systemu IQVIA Medical Research Data (IMRD), gdzie zebrano informacje od około dziesięciu procent brytyjskiej populacji. Naukowcy zidentyfikowali 30 039 dorosłych z diagnozą ADHD i zestawili ich z dziesięcioma „dopasowanymi” osobami bez tego zaburzenia, uwzględniającymi kryteria wieku, płci oraz praktyki lekarza rodzinnego. Analiza skoncentrowała się na ogólnej śmiertelności badanych w latach 2000-2019, a naukowcy zastosowali model Poissona, by określić oczekiwaną długość życia u kobiet i mężczyzn z ADHD.
Wyniki badania
Rezultaty są niepokojące: szacowana długość życia mężczyzn z ADHD wyniosła 73,26 lat, podczas gdy ich rówieśnicy bez tej diagnozy mogą się cieszyć średnio 80,03 latami. U kobiet różnica jest jeszcze bardziej dramatyczna – kobiety z ADHD żyją średnio 75,15 lat, w przeciwieństwie do 83,79 lat kobiet bez zaburzenia. Oznacza to, że mężczyźni z ADHD tracą średnio 6,78 lat życia, a kobiety aż 8,64 lat.
Znaczenie współistniejących schorzeń
Badanie uwzględnia także choroby współistniejące, takie jak problemy kardiologiczne, cukrzyca czy depresja, które mogą przyczyniać się do skrócenia życia osób z ADHD. Wyższe ryzyko przedwczesnej śmierci rośnie z wiekiem, ale brak jest ciagle pełnej jasności co do konkretnej przyczyny tej zwiększonej śmiertelności. Sugeruje się, że samobójstwa, wypadki i problemy zdrowotne wynikające z ryzykownych zachowań, jak chociażby palenie tytoniu czy nadużywanie alkoholu, mogą mieć na to znaczący wpływ.
Pilna potrzeba wsparcia
Ostatecznie badanie to wskazuje, że ADHD to nie tylko problem psychiczny, ale również poważny czynnik ryzyka zdrowotnego. Wiele osób z ADHD nie otrzymuje odpowiedniej pomocy medycznej, przez co ich stan zdrowia i komfort życia ulegają pogorszeniu. W związku z tym konieczna jest dalsza praca nad poprawą jakości życia tych pacjentów poprzez lepszą diagnostykę, skuteczne programy terapeutyczne oraz wsparcie zdrowotne.
Badanie stanowi ważny krok w kierunku przybliżenia realiów życia osób z ADHD, pokazując, że choroba ta wiąże się z radykalnym skróceniem oczekiwanej długości życia. Podjęcie odpowiednich działań w tym zakresie jest nie tylko wskazane, ale i pilne.
