Wojna w Ukrainie postawiła wiele osób w trudnej sytuacji, a pytania o zobowiązania związane z kredytami hipotecznymi oraz zniszczonymi nieruchomościami stają się coraz bardziej aktualne. Mec. Dariusz Wółkiewicz, specjalista w dziedzinie prawa bankowego, w rozmowie z „Forbesem”, wyjaśnia, w jaki sposób polskie prawo odnosi się do takich problemów. Ekspert zauważa, że działania wojenne nie prowadzą automatycznie do umorzenia kredytu, nawet w przypadku, gdy mieszkanie ulegnie zniszczeniu.
ZOBOWIĄZANIA BEZ WZGLĘDU NA STAN NIERUCHOMOŚCI
Nie można oczekiwać, że zniszczenie nieruchomości zwolni kredytobiorcę z obowiązku spłaty kredytu hipotecznego. Jest to zobowiązanie, które nie zależy od stanu zabezpieczenia. W sytuacji konfliktu zbrojnego możliwe jest, że banki będą otrzymywały wytyczne, które zalecałyby wstrzymanie działań windykacyjnych czy też nie wypowiadanie umów dotyczących kredytów, co miało miejsce na Ukrainie — tłumaczy Wółkiewicz.
KREDYTOBIORCA A BANK – WZAJEMNE INTERESY
W przypadku, gdy nieruchomość zostanie zniszczona, bank może poszukiwać alternatywnych form zaspokojenia swoich roszczeń, nie ograniczając się jedynie do hipoteki. Kredytobiorca odpowiada całym swoim majątkiem, co oznacza, że bank ma prawo dochodzić swoich wierzytelności z różnych źródeł. Ekspert dodaje, że w sytuacji braku spłaty kredytu, bank może przejąć nieruchomość, a kredytobiorca nie może twierdzić, że w przypadku zniszczenia mieszkania rezygnuje z płatności. Bank dąży do zaspokojenia swoich interesów, i choć hipoteka stanowi zabezpieczenie kredytu, nie jest jedynym składnikiem majątkowym, z którego bank może uzyskać należności.
\
Jak zauważa mec. Wółkiewicz, w przypadku zagrożeń związanych z działaniami wojennymi, można oczekiwać wprowadzenia specjalnych regulacji, które pomogą kredytobiorcom. Przykłady z czasów pandemii COVID-19, takie jak wakacje kredytowe, pokazują, że zarówno państwo, jak i sektor bankowy są w stanie skutecznie reagować na kryzysowe sytuacje.
MOŻLIWOŚĆ ZMIANY WARUNKÓW UMOWY KREDYTOWEJ
W razie nadzwyczajnych zmian warunków, kredytobiorcy mają prawo wnioskować o zmianę warunków umowy kredytowej w sądzie. Mimo że polskie prawo nie zawiera bezpośrednich przepisów dotyczących kredytów hipotecznych w stanie wojennym, ogólne zapisy mogą umożliwić pewne modyfikacje.
W przypadku spadku wartości nieruchomości wskutek działań wojennych, bank ma prawo zażądać dodatkowych zabezpieczeń, jednakże nie istnieją podstawy do renegocjacji głównej kwoty kredytu. Warto jednak zauważyć, że banki, jako racjonalne podmioty, mogą być skłonne do podjęcia negocjacji dotyczących warunków spłaty, zwłaszcza gdy ocenią, że lepiej jest uzyskać część należności, niż ryzykować, że całkowita kwota oddana do windykacji może zakończyć się bezowocnie.
UBEZPIECZENIA A DZIAŁANIA WOJENNE
W kontekście ubezpieczeń od działań wojennych, obecnie nie są one dostępne w ofercie głównych graczy rynku ubezpieczeniowego, chociaż teoretycznie istnieje możliwość ich wprowadzenia przez państwo.
Mec. Wółkiewicz podkreśla, że w sytuacji zniszczenia mienia w wyniku działań wojennych, właściciel mógłby ewentualnie ubiegać się o rekompensatę z budżetu państwa, podnosząc argument o niedopełnieniu przez władze obowiązków w zakresie bezpieczeństwa obywateli.
Źródło/foto: Onet.pl
