Pomimo zakazu palenia odpadów, który powinien odstraszać przed tego typu praktykami wysokimi mandatami, w Polsce nie brakuje osób, które wciąż się na to decydują. Wzrost kosztów energii sprawia, że wielu Polaków szuka oszczędności, które przekładają się nie tylko na ich domowe budżety, ale również na jakość powietrza, którym oddychamy. Smog oraz nieprzyjemne zapachy, które szczególnie dają się we znaki w zimowe miesiące, są wyraźnym dowodem na to, że problem spalania śmieci w piecach domowych nie zniknął.
ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA A PALENIE ŚMIECI
Choć coraz więcej Polaków zdaje sobie sprawę z konieczności dbania o środowisko, proceder spalania śmieci w domowym piecu wciąż pozostaje powszechny. Wiele osób, mimo obaw przed konsekwencjami prawnymi i znajomości negatywnego wpływu na zdrowie, decyduje się na szybkie, nielegalne metody ogrzewania. Widoczny smog, toksyczne substancje unoszące się w powietrzu oraz duszący zapach w chłodne dni to niestety realia, z którymi musimy się mierzyć. Jak możemy skutecznie przeciwdziałać temu zjawisku?
BADANIA WSKAZUJĄ NA SKALĘ PROBLEMU
Sezon grzewczy w Polsce corocznie przynosi ze sobą problem palenia odpadów w piecach, co znacząco przyczynia się do zanieczyszczenia atmosfery. Badania przeprowadzone przez firmę Zymetria na zlecenie RLG ujawniają zaskakujące dane: tylko 6 proc. ankietowanych przyznaje się do spalania odpadów, przy tym aż 46 proc. ma przekonanie, że ich sąsiedzi mogą to robić.
Wśród osób, które otwarcie przyznały się do spalania odpadów, najczęściej pojawiają się odpady papierowe, takie jak karton czy makulatura (70 proc.). Odpady drewniane zajmują drugie miejsce (53 proc.), natomiast na trzeciej pozycji plasują się tworzywa sztuczne, takie jak butelki plastikowe (25 proc.). W przydomowych ogniskach najwięcej jest odpadów zielonych (77 proc.) i papierowych (41 proc.).
DLACZEGO LUDZIE PALĄ ŚMIECI?
Główne motywacje do palenia odpadów to przede wszystkim chęć zaoszczędzenia pieniędzy oraz wygoda. Aż połowa badanych uważa odpady za darmowe paliwo, a 37 proc. stwierdza, że to prosty sposób na pozbycie się śmieci. Niestety, tylko 20 proc. osób zdaje sobie sprawę z nielegalności tego działania, a 52 proc. wie, że jest ono szkodliwe dla zdrowia. Mimo świadomości, że grozi za to kara grzywny, aż 75 proc. respondentów potrafi wskazać, że palenie śmieci jest praktykowane.
Oprócz emisji toksycznych substancji, które mogą prowadzić do poważnych chorób, takich jak nowotwory czy choroby układu oddechowego, palenie śmieci wiąże się z marnotrawieniem surowców, które mogłyby być poddane recyklingowi. Prawo przewiduje kary pieniężne nawet do 5 tys. zł za spalanie odpadów, a także mandaty za spalanie odpadów zielonych.
EDUKACJA KLUCZEM DO ROZWIĄZANIA PROBLEMU
Aby skutecznie przeciwdziałać paleniu odpadów, niezbędne jest zwiększenie świadomości społecznej. Kampanie edukacyjne, takie jak „Nie pal, segreguj!”, mają na celu promowanie segregacji odpadów oraz edukację, szczególnie wśród dzieci. Współpraca z influencerami może również przyczynić się do większego zaangażowania społecznego w eliminację tego problemu w polskich domach.
Walka z paleniem odpadów to wspólna odpowiedzialność. Tylko poprzez wzbudzenie odpowiedniej świadomości oraz edukację możemy liczyć na realne zmiany. Zmiana mentalności to klucz do poprawy jakości powietrza, którym wszyscy mamy prawo oddychać.
