Analiza parametrów ekonomicznych, takich jak PKB, poziom bezrobocia, wynagrodzenia, liczba mieszkań oraz firm, a także rozwój przemysłu i budownictwa mieszkaniowego w poszczególnych województwach, ujawnia zróżnicowanie dynamiki rozwoju regionów Polski. Które województwo prowadzi w tej rywalizacji, a które boryka się ze stagnacją?
NAJPRĘŻNIEJSZE REGIONY
Na czoło zestawienia wysuwa się województwo mazowieckie, zauważalnie wyprzedzające pozostałe regiony. W drugiej kolejności plasują się województwa: śląskie, małopolskie, dolnośląskie oraz wielkopolskie, które przyciągają mieszkańców w poszukiwaniu zatrudnienia i charakteryzują się najniższym poziomem bezrobocia.
To właśnie Mazowsze jest kluczowym graczem na mapie gospodarczej kraju, generując największą część PKB oraz najwyższą wartość produkcji przemysłowej. Region ten wyróżnia także najwyższa liczba ludności i największa powierzchnia, co z pewnością nie jest przypadkiem – stolica przyciąga zarówno ludzi, jak i inwestycje.
STAGNACJA W INNYCH REGIOACH
W przeciwnym biegu znajdują się województwa świętokrzyskie, opolskie i warmińsko-mazurskie. Te dwa pierwsze są najmniejsze pod względem powierzchni, co negatywnie rzutuje na ich uprzemysłowienie oraz udział w tworzeniu PKB. Warmia i Mazury, słynące z pięknych jezior i lasów, odczuwają trudności, głównie z uwagi na swoje położenie geograficzne oraz niską gęstość zaludnienia.
Z danych GUS wynika, że w porównaniu z 2020 rokiem, w 2023 roku liczba ludności w Polsce zmniejszyła się o około 452 tys. osób. Największy region – mazowieckie – liczy 5,5 mln mieszkańców, podczas gdy najmniejsze opolskie ma zaledwie 937 tys. mieszkańców. Spadki ludności wystąpiły we wszystkich województwach oprócz pomorskiego, a najwyższe straty odnotowano w województwach śląskim, łódzkim i lubelskim.
MIGRACJE LUDNOŚCI A RYNEK PRACY
W 2023 roku 430 tys. osób zmieniło miejsce zamieszkania na stałe, co stanowi spadek w porównaniu do poprzednich lat. Wzrost saldo migracji wśród osób w wieku 25-34 lata odnotowano w pięciu województwach, z najwyższym wynikiem w mazowieckim i dolnośląskim. Natomiast najgorsze saldo wystąpiło w lubelskim i podkarpackim.
Bezrobocie notuje tendencję spadkową, wynosząc na koniec 2023 roku 5,1 proc. Najwięcej osób bez pracy wciąż znajduje się w województwach warmińsko-mazurskim i podkarpackim. Mimo jednak niskiego poziomu bezrobocia, w 2023 roku stworzono najmniej nowych miejsc pracy od lat, co budzi pewne obawy co do przyszłości rynku pracy w Polsce.
WYNAGRODZENIA I ROZWÓJ FIRM
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wzrosło o 12,8 proc. w stosunku do roku ubiegłego, jednak różnice w zarobkach między regionami pozostają znaczne. Mazowieckie wciąż prowadzi, oferując najwyższe wynagrodzenia, natomiast podkarpackie a także warmińsko-mazurskie plasują się na końcu stawki.
Na rynku firm najwięcej nowo zarejestrowanych podmiotów powstało w województwie mazowieckim, które zdominowało tę statystykę. Jednakże, w porównaniu do roku 2022, tylko w pięciu województwach zaobserwowano przyrost nowych przedsiębiorstw, co może sugerować stagnację w innych regionach.
ODZWIERCIEDLENIE W PKB
Wartość PKB w 2022 roku ukazuje, że pięć regionów – w tym mazowieckie, śląskie, wielkopolskie, dolnośląskie oraz małopolskie – odpowiadało za 56 proc. krajowego PKB. Wzrost ten był szczególnie wyraźny w Mazowszu, gdzie wzrost wartości produkcji sprzedanej wyrobów w 2023 roku wyraźnie się utrzymuje.
Również w budownictwie sytuacja jest zróżnicowana, a najwięcej nowych mieszkań stworzono w mazowieckim i wielkopolskim, podczas gdy województwa świętokrzyskie, opolskie i lubuskie wypadły najsłabiej, co może wskazywać na ich niekorzystny rozwój.
W kontekście tego dynamicznego obrazu, przyszłość polskich województw wciąż pozostaje otwarta – niektóre regiony zyskują, inne zaś borykają się z poważnymi problemami. Czas pokaże, jakie dalsze zmiany nastąpią na tym różnorodnym rynku.