Ministerstwo Aktywów Państwowych podpisało pierwszą umowę wsparcia, która obejmie 60 górników i mechaników z Grupy ZE PAK, w ramach wdrażania ustawy osłonowej. To niewątpliwie owoc pionierskiej inicjatywy związków zawodowych w Koninie.
Historia programów wsparcia
Wsparcie ma postać odprawy w wysokości rocznych zarobków, co jest sfinansowane z budżetu państwa. To rezultat oddolnej inicjatywy związkowców z Konina, którzy w 2022 roku zainicjowali program, obejmujący ponad 20 tysięcy pracowników sektora energetycznego i górnictwa węgla brunatnego w całym kraju.
Ustawa o osłonach socjalnych dla pracowników branży energetycznej i górnictwa węgla brunatnego, znana jako ustawa osłonowa, odpowiada na postulaty wielkopolskich związkowców, którzy zaproponowali jej wprowadzenie niemal trzy lata temu. Wcześniej przywileje dotyczyły wyłącznie górników z Śląska, a nowe przepisy mają umożliwić wcześniejsze emerytury oraz odprawy dla pracowników likwidowanych zakładów górniczych.
Rozszerzenie programu
Pierwotnie program miał objąć tylko kilka tysięcy zatrudnionych w zamykanych kopalniach i elektrowniach Grupy ZE PAK, jednak wkrótce zdecydowano się na jego rozszerzenie na cały sektor energetyczny, co wpłynie na ponad 20 tysięcy osób, głównie ze spółek Skarbu Państwa.
W sierpniu 2023 roku podczas ostatniego posiedzenia Sejmu poprzedniej kadencji niemal wszyscy posłowie opowiedzieli się za wdrożeniem programu jednorazowych odpraw pieniężnych oraz wcześniejszych emerytur. Program przeszedł pozytywną ocenę Komisji Europejskiej, co w rekordowym czasie zostało zaakceptowane przez unijnych urzędników.
Wsparcie dla górników
Środki trafią jeszcze w tym roku do pracowników PAK Górnictwo, zatrudnionych przy Kopalni Węgla Brunatnego Konin. Alicja Messerszmidt, szefowa jednego z związków zawodowych w Koninie, podkreśliła wagę tego programu, zaznaczając, że choć zamykają się ostatnie odkrywki, to osiągnięcia, takie jak odprawy i urlopy energetyczne, powinny być doceniane. To efekt blisko trzyletnich starań związkowców. Dodała także, że program jest przeznaczony dla całej branży górnictwa i energetyki węglowej.
Co dalej z pracownikami?
Piotr Woźny, prezes Grupy ZE PAK, wskazał, że część z 60 zatrudnionych to wysoko wykwalifikowani specjaliści, których firma pragnie wesprzeć w dalszym rozwoju. W ramach programu „Droga do zatrudnienia po węglu”, ZE PAK planuje pomóc byłym pracownikom w znalezieniu nowych miejsc pracy oraz utrzymaniu ich zatrudnienia w nowych obszarach. Jak powiedział Woźny, celem jest umożliwienie byłym pracownikom funkcjonowania w warunkach znanych środowisk i ich rozwój w sferze społecznej przedsiębiorczości.
Przyszłość wsparcia w sektorze
Koszt ustawy osłonowej oszacowano na około 1,3 miliarda złotych na kolejne 10 lat dla ponad 20 tysięcy osób. Program „Droga do zatrudnienia po węglu” przewiduje wydatki rzędu 250 milionów złotych dla 2 tysięcy pracowników wielkopolskiego przemysłu węglowego. Warto zauważyć, że dotacja na utrzymanie mocy produkcyjnych w śląskich kopalniach sięga 9 miliardów złotych do 2025 roku, co wskazuje na znaczną różnicę w kosztach transformacji.
Michał Hetmański z Fundacji Instrat podkreślił, że teraz pora na innych pracodawców, ponieważ zbliżające się wyłączenie bloków węglowych stawia przed nimi konieczność komunikacji z pracownikami na temat dostępnych rozwiązań. W górnictwie i energetyce węglowej potrzebna jest mapa drogowa sprawiedliwej transformacji, a nie utopie o możliwych szansach na przyszłość.
Źródło/foto: Polsat News
