W październiku średnie ceny w polskich sklepach wzrosły o 5,4 proc. w porównaniu do tego samego miesiąca roku poprzedniego, co stanowi kontynuację rosnącego trendu, zauważanego od wiosny. Badania przeprowadzone przez UCE Research oraz Uniwersytet WSB Merito dla „Rzeczpospolitej” pokazują, że z 17 analizowanych kategorii produktów jedynie karmy dla zwierząt zanotowały spadek cen – tańsze o 0,4 proc. w porównaniu do roku ubiegłego. W pozostałych segmentach ceny wciąż rosną.
PRZYCZYNY WZROSTU CEN
Jak podkreśla w rozmowie z „Rzeczpospolitą” dr inż. Anna Motylska-Kuźma z Uniwersytetu Dolnośląskiego DSW, istotnym czynnikiem był powrót do 5 proc. stawki VAT na żywność. Największy wpływ na wzrost cen miały jednak rosnące koszty energii oraz podwyżki wynagrodzeń, zwłaszcza w sektorze usług.
– Zwiększenie cen w detalicznych punktach sprzedaży nie powinno nikogo dziwić. Tendencja ta istnieje od kilku miesięcy, ale październik przyniósł wyjątkowy wzrost cen żywności w porównaniu do typowych zmian sezonowych jesienią – zauważa ekspertka.
Dr Artur Fiks z Uniwersytetu WSB Merito zwraca uwagę na dodatkowe obciążenia wynikające z wyższych potrzeb energetycznych w chłodniejszych miesiącach.
PROGNOZY NA NADCHODZĄCE MIESIĄCE
Specjaliści przewidują, że w nadchodzących miesiącach dynamika wzrostu cen może co nieco ustabilizować się. Dalsze zmiany będą uzależnione od decyzji rządowych w sprawie możliwego przedłużenia mrożenia cen energii oraz zapowiadanych podatków, które mogą wejść w życie na początku nowego roku.
Rząd rozważa opcję kontynuacji mrożenia cen energii, co potencjalnie mogłoby przynieść stabilizację na rynku.
Analiza przeprowadzona przez ASM Sales Force Agency ukazuje, że wartość podstawowego koszyka zakupowego wzrosła do poziomu przekraczającego 300 zł na początku jesieni. Koszyk podrożał o 25 zł w skali miesięcznej, a w perspektywie rocznej wzrósł o 24 zł.
Największe podwyżki cen odnotowano w kategoriach napojów (19 proc.), słodyczy (11 proc.) oraz mrożonek (10 proc.). Kamil Kruk, dyrektor ASM Sales Force Agency, przewiduje, że czekają nas dalsze stopniowe podwyżki, które mogą być szczególnie widoczne na przełomie roku.
OSTROŻNOŚĆ W ZAKUPACH
W nadchodzących tygodniach możemy liczyć na promocje związane z Black Friday, które mogą chwilowo wpłynąć na ceny. Niemniej jednak eksperci zauważają, że Polacy zaczynają planować zakupy z większą ostrożnością, odsuwając większe wydatki na listopad. Obecnie 31 proc. konsumentów deklaruje, że ograniczy zakupy świąteczne do absolutnie niezbędnych produktów, co sygnalizuje zmianę w podejściu do wydatków.
Przewiduje się, że obecny trend wzrostu cen może trwać, choć jego tempo prawdopodobnie nie przyspieszy drastycznie. Wiele jednak zależy od sytuacji na rynku energii oraz ewentualnych działań stabilizacyjnych, które mogą złagodzić dalsze wzrosty inflacyjne.
Źródło/foto: Onet.pl
Albert Zawada / PAP
