W polskich lasach, wraz z nadejściem chłodniejszych dni, można dostrzec niezwykły fenomen. Kawałki gnijącego drewna otulone są delikatnymi, lodowymi „włosami”, co nadaje im osobliwy wygląd. Zjawisko to związane jest z grzybem, który odgrywa kluczową rolę w jego powstawaniu. Mimo że fenomen był znany od lat 20. XX wieku, jego wyjaśnienie uzyskano dopiero w 2015 roku.
Grzyb i jego tajemnicze włosy
Naukowcy przez wiele lat starali się zrozumieć mechanizm, który stoi za powstawaniem lodowych włosów. Ostatecznie w 2015 roku, badacze z Niemiec i Szwajcarii opisali tego niezwykłego sprawcę – grzyb z gatunku Exidiopsis effusa. Działa on w specyficznych warunkach, gdzie panuje wysoka wilgotność oraz temperatura tuż poniżej zera stopni Celsjusza. Woda znajdująca się w gnijącym drewnie jest wypychana na zewnątrz, co prowadzi do powstania cienkich kryształów lodu w chłodnym otoczeniu.
Jak powstają lodowe konstrukcje?
Podczas procesu krystalizacji, zachodzącego w wyniku działalności grzyba, lód formuje się w delikatne, podłużne struktury. Czasami potrafią one osiągnąć nawet 20 cm wysokości, a ich średnica wynosi zaledwie 0,02 mm. Lodowe włosy są niezwykle kruchymi formacjami, które szybko topnieją w zetknięciu z ciepłem. Choć potrafią się utrzymać przez kilka dni, wahania temperatury mogą wpłynąć na ich trwałość.
Historia odkrycia
Zjawisko było opisywane już w 1918 roku przez Alfreda Wegenera, który zwrócił uwagę na te lodowe formacje podczas służby wojskowej. Widział je zimą w latach 1916-1917 w lasach w pobliżu francusko-niemieckiej granicy. Jednak pełne zrozumienie tego fenomenu zajęło niemal sto lat, co dobitnie pokazuje, jak złożona i fascynująca jest natura.
Ostatecznie, jak się okazało, grzyb Exidiopsis effusa ma kluczowe znaczenie w tym procesie, tworząc wizualnie spektakularne, a zarazem delikatne „włosy”, które można spotkać w chłodnych, wilgotnych lasach. To niezwykłe zjawisko przypomina, jak wiele tajemnic kryje nasza planeta i jak bardzo jesteśmy z nią związani.
Źródło/foto: Interia
