Problematyka migracji oraz kwestii ochrony granic ponownie staje w centrum uwagi, zwłaszcza w kontekście szczytu Unii Europejskiej oraz strategii migracyjnej Donalda Tuska, która dominuje w debacie publicznej. Niemieckie media podejmują temat, zadając pytanie: czy Tusk ma zamiar podążać śladami Viktora Orbana? „Berliner Zeitung” przytacza te wątpliwości i analizuje sytuację.
Czy Tusk Odpisał Się Na Kartę Populizmu?
Witold Mrozek z „Berliner Zeitung” zastanawia się, czy Donald Tusk staje się nowym Orbanem. Obywateli liberalnej Polski, w tym mieszkańców Warszawy, ogarnia coraz silniejsza konserwatywna retoryka, a w tle pojawiają się pragnienia stworzenia monoetnicznego kraju. Mrozek zauważa, że w przypadku dzisiejszych wyborów, przewagę mogłaby zdobyć koalicja PiS z Konfederacją, mimo że Tusk wydaje się przyjmować populistyczną narrację.
Strategia migracyjna Tuska przyćmiła inne ważne kwestie, takie jak obietnice dotyczące liberalizacji prawa aborcyjnego czy skomplikowana sytuacja mieszkańców na rynku nieruchomości. Mrozek wskazuje, że wypowiedzi Tuska dotyczące migracji podsycają już istniejące napięcia, a obawy Polaków wobec imigrantów są wynikiem nieuzasadnionych lęków, często alimentowanych przez negatywne obrazy z zachodniej Europy. Sugeruje, że w Polsce nie ma poważnych problemów etnicznych ani incydentów z udziałem cudzoziemców, a kraj ten charakteryzuje się dużą jednorodnością.
Ksenofobia a Wybory
Mrozek podkreśla, iż elektorat Platformy Obywatelskiej, nawet w zróżnicowanej Warszawie, jest podatny na ksenofobiczne przekazy. Cytując badania socjologiczne, wskazuje, że istnieje obawa, iż przyszli wyborcy PO marzą o kraju wolnym od imigrantów. „Selektywność liberalizmu wyborców Tuska jest niepokojącym fenomenem”, zauważa Mrozek, odwołując się do określenia praw kobiet, które są akceptowane, podczas gdy prawa uchodźców są ignorowane.
Według Mrozka, populizm w Polsce będzie ewoluować w kierunku coraz silniejszej wrogości wobec imigrantów, co zbliży go do populizmu w krajach zachodnioeuropejskich. Polacy podzielają lęki i nadzieje obywateli Europy Zachodniej, mimo że ich kraj pozostaje w tyle pod względem praw kobiet i mniejszości LGBT+. Nie dostrzegają, jak ich siła nabywcza maleje, a ceny wynajmu rosną.
Możliwe Sojusze Polityczne
W kontekście przyszłości Mrozek zauważa, że Konfederacja nie jest skazana na trwały sojusz z PiS. Możliwe, że w przyszłości mogłaby nawiązać współpracę z PO, co stanowiłoby naturalny rozwój sytuacji w polskiej polityce w kontekście przesunięcia Tuska bardziej w prawo. Autor przypomina, że Viktor Orban również rozpoczął swoją karierę jako liberał, co prowadzi do obawy, że Tusk może podążyć jego śladami.
Dyskurs w Niemieckiej Prasie
„Ton debaty wyznacza twarde stanowisko” — zaznacza Thomas Gutschker w „Frankfurter Allgemeine Zeitung”. Dziennikarz zwraca uwagę, że podczas szczytu UE w Brukseli znaczną część dyskusji poświęcono sytuacji w Polsce. Premier Tusk nawiązał m.in. do tematu wojny hybrydowej, otrzymując wsparcie, nie tylko od krajów bałtyckich, ale także Finlandii.
Gutschker dodaje, że nie jest wcale pewne, czy Polacy i Finowie będą w stanie zrealizować zapowiedzi dotyczące zaostrzenia polityki migracyjnej. Zagadnienia te nie są tak proste, jak przedstawia to Tusk, zwłaszcza w kontekście otwartych przejść granicznych dla osób ubiegających się o azyl, co było dotychczas wymogiem Komisji Europejskiej.
Relacja medialna wskazuje również, że liczba cudzoziemców ubiegających się o azyl w Polsce pozostaje stosunkowo niska. W pierwszej połowie roku złożono zaledwie 7600 wniosków, podczas gdy w Niemczech liczba ta wyniosła 132 000. Tim Beichelt, politolog z Uniwersytetu Viadrina w Frankfurcie nad Odrą, zauważa, że działania Tuska mogą być w rzeczywistości jedynie kontynuacją tego, co już w Polsce praktykuje się od lat.
Niemiecki badacz przestrzega przed moralizowaniem i przypomina, że również Niemcy wprowadziły kontrole graniczne bez wcześniejszych konsultacji z Polską. Oba rządy dążą do pokazania, że podejmują walkę z nielegalną migracją, choć wprowadzone środki mają głównie charakter symboliczny.
