Od 15 marca 2025 roku rolnicy stają w obliczu nowych wyzwań – konieczności dostosowania swoich gospodarstw do surowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Przepisy wprowadzają obowiązkowe kontrole przez inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), które skontrolują, czy warunki pracy w gospodarstwach odpowiadają współczesnym standardom. Kto najbardziej odczuje konsekwencje tych zmian?
OBOWIĄZEK PRZESTRZEGANIA ZASAD BHP
Nowe regulacje, które weszły w życie 1 stycznia 2025 roku, wprowadzają tzw. mechanizm warunkowości społecznej. W praktyce oznacza to, że rolnicy ubiegający się o bezpośrednie dopłaty oraz inne formy wsparcia będą zobowiązani do przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy.
KARY ZA NIEPRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podczas kontroli PIP, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) ma prawo nałożyć kary finansowe, w tym zmniejszenie lub całkowite cofnięcie dopłat. Działania te opierają się na uchwale Komitetu Monitorującego Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, zatwierdzonej przez rząd 4 lutego. Jakie gospodarstwa zostaną pierwsze sprawdzone przez inspektorów?
POTENCJALNI BENEFICJENCI KONTROLI
Nowy system kontrolny obejmie wszystkie gospodarstwa rolnicze, lecz w pierwszej kolejności skontrolowane będą te, w których wcześniej stwierdzono uchybienia lub zgłaszano skargi dotyczące warunków pracy. Inspektorzy PIP będą sprawdzać nie tylko przestrzeganie zasad BHP, ale również przepisy zatrudnienia.
CO BĘDĄ OCENIAĆ INSPEKTORZY?
Kontrole skoncentrują się na kilku kluczowych obszarach, takich jak:
- Obowiązek posiadania umów o pracę lub umów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenie, umowa o dzieło)
- Zgłaszanie pracowników do ubezpieczeń społecznych
- Przestrzeganie norm czasu pracy
- Minimalne wynagrodzenie, które nie może być niższe niż określone w przepisach
- Legalność zatrudnienia cudzoziemców
Największe ryzyko utraty dofinansowania lub nałożenia kar grzywny będzie dotyczyć:
- Osób zatrudniających pracowników na czarno
- Osób, które nie zapewniają wymaganych środków ochrony osobistej
- Osób, które nie przeprowadziły obowiązkowych szkoleń BHP
- Rolników, którzy nie dbają o odpowiednie warunki pracy swoich pracowników
KONSEKWENCJE WYKRYTYCH NARUSZEŃ
Kiedy inspektorzy PIP stwierdzą naruszenia, mają szeroki zakres uprawnień. Poważniejsze nieprawidłowości mogą być zgłaszane do odpowiednich organów, które z kolei mogą zdecydować o zmniejszeniu, ograniczeniu lub całkowitym cofnięciu dopłat do gospodarstwa. Zakres kar finansowych będzie dostosowywany do skali wykroczenia – przykładowo, zatrudnianie nielegalnych pracowników zza granicy może skutkować grzywną sięgającą 30 tys. zł.
JAK UNIKNĄĆ KARNYCH KONSEKWENCJI?
Aby nie narażać się na poważne konsekwencje, rolnicy powinni dostosować swoje gospodarstwa do obowiązujących przepisów, co obejmuje:
- Legalne zatrudnianie pracowników, w tym obcokrajowców
- Wprowadzenie i egzekwowanie zasad BHP
- Zapewnienie pracownikom odpowiednich środków ochrony osobistej
- Przeprowadzanie wewnętrznych kontroli, aby upewnić się, że gospodarstwo spełnia wszystkie wymogi
W nadchodzących miesiącach służby kontrolne będą działać w pełnej gotowości. Dlatego rolnicy powinni wziąć te przestrogi na poważnie, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
Źródło/foto: Polsat News
