Wilamowo – Historia i Lokalizacja
Wilamowo to wieś położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Małdyty. Miejscowość leży w historycznym regionie Prus Górnych, nad starym szlakiem handlowym z Mazowsza do Elbląga, między jeziorem Ruda Woda a Lasami Dobrocińskimi.
Początki Wsi
Wieś została założona na początku XIV wieku, jednak dokładna data jej powstania nie jest znana. W latach 1301–1305 komtur dzierzgoński, Seghardt von Schwarzburg, wyznaczył 70 włók na lokację wsi pod nazwą Wyllamsdorf na prawie chełmińskim. Lokację odnowiono w 1322 roku.
Rozwój i Własność
- W latach 1410–1411 wieś miała 45,5 włóki obsadzonych i 14,5 włóki pustych pól.
- W 1467 roku wieś została nadana rycerzowi Janikowi von Perband za wierność Zakonowi podczas wojny polsko-krzyżackiej.
- Perbandowie, znani później jako Wilmsdorfowie, posiadali rozległe dobra, w tym Dobrocin, gdzie założyli swoją rezydencję w 1540 roku.
Kultura i Edukacja
W Wilamowie zbudowano pierwszy drewniany kościół, a w latach 1754–1755 powstał nowy, murowany kościół w stylu barokowym, przebudowany w 1842 roku w stylu klasycystycznym. Ołtarz główny pochodzi z czasów budowy kościoła. Szkoła początkowo mieściła się przy plebanii, a przed 1945 roku była to dwuklasowa szkoła dla dzieci z Wilamowa oraz okolicznych wsi.
Demografia i Gospodarka
W 1782 roku Wilamowo liczyło 34 domy. W 1817 roku odnotowano 19 domów z 98 mieszkańcami, a w 1858 roku było 24 gospodarstw domowych i 306 mieszkańców. Około 1924 roku majątek rozparcelowano na gospodarstwa chłopskie, a pozostałością była resztówka z zabytkowymi budynkami.
W 1939 roku gmina Wilamowo liczyła 96 gospodarstw domowych z 349 mieszkańcami.
